W zdrowym ciele…

„Pokarm jest tym dla ciała, czym poezja dla ducha.” Maksymy starożytnych medyków i filozofów znajdują potwierdzenie w najnowszych badaniach naukowych. Oto stajemy w roli naocznych świadków – zdumiewającego postępu nauk o żywieniu człowieka. Dzisiaj dowiadujemy się na przykład, że różne składniki pokarmowe – nie tylko budują i napędzają nasze ciało, ale też regulują te wszystkie procesy zachodzące we wnętrzu jego komórek, które odpowiadają za stan równowagi – nazywany „zdrowiem”, „młodzieńczym wigorem” lub „dobrym samopoczuciem”. Dzisiaj jesteśmy też, co raz to bliżej, ostatecznego potwierdzenia zdumiewającej hipotezy: to właśnie pokarm i jego składniki warunkują tempo przebiegu procesów starzenia się organizmu i wyznaczają ostateczny punkt – kresu naszego żywota.

O tym, jakie składniki pokarmowe są najwartościowsze dla zdrowia i długowieczności, i dlaczego, dowiemy się rychło – pilnie „studiując” artykuły interpretujące najaktualniejsze wyniki badań, zamieszczone na kolejnych kartach – tego właśnie działu.

Na mocne kości… taksyfolina

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: taksyfolina, estrogeny, androgeny, osteoklasty, komórki kościogubne, resorpcja kości, osteoporoza, białko, wapń, witamina D3, witamina K2.

U kobiet po menopauzie, ale również u mężczyzn w starszym wieku, pojawia się bardzo często osteoporoza. Osteoporoza jest uogólnioną chorobą metaboliczną kości, charakteryzującą się niską masą kostną i upośledzoną strukturą tkanki kostnej, prowadzącymi w konsekwencji do zwiększonej podatności na złamania. Główną winę za taki stan rzeczy ponoszą błędy dietetyczne (niedobory białka, wapnia, witaminy D3 i K2) i deficyty hormonalne; szczególnie te drugie. Z wiekiem wygasają bowiem czynności gonad, co skutkuje niedoborem estrogenów u kobiet i androgenów u mężczyzn. A estrogeny i androgeny działają pozytywnie na kości głównie w ten sposób, że hamują aktywność osteoklastów, czyli tzw. komórek kościogubnych. więcej…

Taksyfolina… i wszystko pamiętasz

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: taksyfolina, amyloid, angiopatia amyloidowa, choroba Alzheimera, orientacja przestrzenna, pamięć.

Amyloid to nieprawidłowe i szkodliwe białko, którego nadmierna produkcja w organizmie towarzyszy przebiegowi rozmaitych chorób wyniszczających. Określenie amyloid (podobny do skrobi) odnosi się do złogów tego białka przypominających granulki skrobi widoczne w strukturach zapasowych roślin. Chorobami, którym towarzyszy nadmierne wytwarzanie amyloidu, są m.in. gruźlica, kiła, reumatoidalne zapalenie stawów, przewlekłe zapalenie kości, choroba Creutzfeldta-Jakoba, choroba Parkinsona oraz choroba Alzheimera. Duże znaczenie ma tutaj również upływ czasu. Amyloid gromadzi się bowiem z wiekiem wewnątrzkomórkowo, a większe jego konglomeraty są najważniejszymi elementami starczych płytek i splotów neurofibrylarnych, ważnych markerów neuropatologii, takich jak właśnie choroba Alzheimera. więcej…

Podziel się z dziadkiem swoją serwatką

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: sarkopenia, białko serwatkowe, WPC, WPI, matrycowe RNA, mikrotyczne RNA, mRNA, miRNA.

Młodzi adepci sportów siłowych (i nie tylko siłowych) dobrze wiedzą, że efektywność ich treningów zależy od wysokiego spożycia białka. Przy czym mają zazwyczaj świadomość, że najbardziej wartościowym dla mięśni białkiem jest białko serwatkowe. Tym bardziej ciekawe wydają się więc wnioski płynące z najaktualniejszego badania dotyczącego serwatki (D’Souza, 2019), w którym wykazano, że jej białko nie tylko powiększa, ale także odmładza muskuły. więcej…

Apigenina odtłuszcza wątrobę

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: apigenina, niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby, NAFLD, niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby, NASH, oksydaza ksantynowa, kwas moczowy, reaktywne formy tlenu, czynniki prozapalne.

Takie składniki pokarmowe, jak cholesterol, cukry i tłuszcze, szkodzą wątrobie, kiedy spożywamy je w nierozsądnym nadmiarze. Szczególnie niebezpieczne są tutaj oparte na rafinowanym cukrze lub syropie glukozowo-fruktozowym słodycze oraz tłuste pokarmy zwierzęce. Ich nadmiar w diecie nie tylko prowadzi bowiem do szybkiego przyrostu wagi ciała, ale również rozwoju tzw. niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby, opatrzonej symbolem – NAFLD – pochodzącym od anglojęzycznego skrótu jej nazwy. więcej…

Czarna viagra

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: czarny imbir, polimetoksyflawony, sildenafil, PDE5, potencja seksualna, mięśnie.

Męską dysfunkcję seksualną, objawiającą się głównie zanikiem wzwodu i brakiem wytrysku pomimo podniecenia, zwykło się nazywać w medycynie impotencją. Zgodnie ze stanem badań, z problemem impotencji zmaga się 50% mężczyzn pomiędzy 40-tym a 70-tym rokiem życia. Problemy w sferze intymnej obniżają poczucie własnej wartości, co może generować u mężczyzn stany lękowe i depresyjne. Szczęśliwie jednak, głównie dzięki postępowi farmakoterapii, dostępne są nowe metody leczenia, które pomagają powrócić do dawnej aktywności seksualnej, co w konsekwencji podnosi samoocenę i poprawia zdrowie psychiczne mężczyzn. Pośród środków farmakologicznych, stosowanych w leczeniu impotencji, wyróżniamy kilka grup leków, jednak najczęściej stosowanymi są tzw. inhibitory fosfodiesterazy 5, do których zaliczany jest sildenafil, czyli popularna Viagra. więcej…

Czarny imbir, zdrowa prostata

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: gruczoł krokowy, łagodny rozrost prostaty, BPH, DHT, 5alfa-reduktaza, finasteryd, czarny imbir, polimetoksyflawony, tkanka mięśniowa.

Zwykle w okolicy 45-ego roku życia stopniowo zaczyna powiększać się gruczoł krokowy, co nazywane jest łagodnym rozrostem prostaty (BPH). U części mężczyzn stanowi to przyczynę trudności w oddawaniu moczu. Przyczyny samego BPH nie zostały dokładnie ustalone, chociaż ostatnio możemy spotkać pośród naukowców opinię, iż jest to choroba związana ze stylem życia, powodowana stresem środowiskowym i niewłaściwymi nawykami żywieniowymi, prowadzącymi do utraty równowagi hormonalnej. Głównym sprawcą tej nierównowagi jest dihydrotestosteron (DHT) – męski hormon płciowy z grupy androgenów, powstający w nadmiarze z innego androgenu – testosteronu, przy współudziale enzymu 5alfa-reduktazy. DHT jest silnym androgenem, którego aktywność skupia się głównie na wiązaniu receptora androgenowego (AR) w prostacie, co indukuje syntezę białek w tym gruczole i sprzyja utrzymaniu właściwej masy prostaty przy fizjologicznych stężeniach hormonu, lecz jednocześnie indukuje nadmierny jej przerost, gdy poziom wytwarzania DHT jest przez 5alfa-reduktazę nieprawidłowo podwyższony.

W związku z tym hamowanie 5alfa-reduktazy może pomóc w zapobieganiu BPH. więcej…

Gorzka pigułka na raka prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kukurbitacyny, kukurbitacyna D, rośliny z rodziny dyniowatych, gorzki melon, transportery glukozy GLUT1, rak prostaty, przerzuty raka prostaty.

Rak prostaty jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych i drugą wiodącą przyczyną zgonów związanych z chorobami nowotworowymi wśród mężczyzn. Przy czym główną przyczyną wysokiej śmiertelności są tutaj przerzuty. Przerzutowe komórki raka prostaty są zazwyczaj przystosowane do nieprawidłowego, swoistego dla nich metabolizmu glukozy. Aby bowiem szybko rosnące, przerzutowe komórki rakowe były zdolne pokryć wysokie zapotrzebowanie na niezbędne im składniki odżywcze, muszą przeprogramować swoje szlaki metaboliczne. Co ciekawe, dowiedziono, że wczesne i zaawansowane stadia raka prostaty cechują się odmiennym metabolizmem glukozy, a dodatkowo metabolizm ten wykazuje rozbieżny profil w komórkach raka prostaty wrażliwych i niewrażliwych na męskie hormony płciowe (androgeny). Ponadto do szybkich podziałów niewrażliwych na androgeny komórek raka prostaty wymagany jest wyższy wychwyt glukozy. więcej…

Gorzka aspiryna

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: gorzki melon, przepękla ogórkowata, kukurbitacyny, mediatory stanu zapalnego, zapalenie, przewlekły stan zapalny, cukrzyca, nowotwory, choroby sercowo-naczyniowe, choroby neurodegeracyjne, choroba zwyrodnieniowa stawów.

Stan zapalny, czy prościej – zapalenie, to złożona reakcja fizjologiczna, będąca odpowiedzią organizmu na zewnętrzny lub wewnętrzny czynnik chorobotwórczy. Jego zadanie polega na usunięciu takiego czynnika oraz naprawie uszkodzonych tkanek, a zatem pełni funkcje ochronne, strzegąc organizm przed chorobami. Tak właśnie działa ostry stan zapalny, choć nasze złe samopoczucie w tym stanie mogłoby myląco wskazywać na coś innego. Ostre zapalenie różni się więc od przewlekłego stanu zapalnego, który przestaje być zjawiskiem fizjologicznym, stając się samodzielnym czynnikiem chorobotwórczym. Taki stan generuje przykładowo tzw. choroby autoimmunologiczne, takie jak cukrzyca typu 1, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty, celiakia czy choroba Hashimoto. Przewlekłe, przebiegające skąpoobjawowo zapalenie może być początkowo niemal nieodczuwalne, niemniej bierze udział w patogenezie rozmaitych chorób; ustalono tutaj wyraźny związek dla przypadków chorób neurodegeneracyjnych, nowotworowych, metabolicznych, sercowo-naczyniowych oraz cukrzycy typu 2. Przewlekły stan zapalny jest również charakterystyczny dla postępu procesu starzenia się organizmu, co dobrze podsumowuje stare powiedzonko, że „gdy w pewnym wieku człowieka nic nie boli, to znaczy, że nie żyje”.

Hedonistyczny styl życia i złe nawyki żywieniowe przyczyniają się do rozwoju przewlekłego stanu zapalnego. Jednocześnie jednak różne składniki diety mogą potencjalnie modulować predyspozycje do przewlekłych stanów zapalnych, a tym samym mogą nieść pomoc terapeutyczną przy ich leczeniu. więcej…

Goryczą w cukier

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: gorzki melon, przepękla ogórkowata, insulina, glukoza, glikowana hemoglobina, końcowe produkty zaawansowanej glikacji, cukrzyca.

Cukrzyca, jak pewnie wszyscy dobrze wiemy, to przewlekła choroba metaboliczna, będąca skutkiem nieprawidłowego wydzielania lub działania produkowanego przez trzustkę hormonu – insuliny. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), według szacunków za rok 2014, 422 mln dorosłych osób na świecie cierpiało z powodu cukrzycy (w porównaniu rokiem 1980 liczba ta wzrosła czterokrotnie). Jak prognozuje International Diabetes Federation – w 2040 r. populacja cukrzyków sięgnie prawdopodobnie ponad 640 milionów. Jednocześnie liczbę chorych na cukrzycę Polaków szacuje się na ponad 2 miliony, do czego trzeba doliczyć przynajmniej milion tych, którzy nie zdają sobie jeszcze sprawy ze swej choroby. Wzrost zapadalności na cukrzycę ma pewnie wiele przyczyn, ale jedną z nich jest bez wątpienia współczesny styl życia, obejmujący nieprawidłowe żywienie, ograniczenie aktywność fizycznej oraz nadużywanie nikotyny i alkoholu.

Istnieje jednak pewne warzywo, które może okazać się w tej sytuacji pomocne… więcej…

Teaflawiny – na pamięć i depresję

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: czarna herbata, teaflawiny, katechiny, mózg, mikroglej, zapalenie, pamięć, demencja, depresja.

Osoby cierpiące na zburzenia pamięci i depresję najczęściej nie zdają sobie sprawy z tego, że winę za ich dolegliwości ponosi przewlekły, skąpoobjawowy stan zapalny mózgu. Taki stan zapalny wiąże się właśnie z rozmaitymi zaburzeniami pracy mózgu i może przyspieszać wystąpienie związanych z nimi patologii. Duży udział w tego typu zjawiska wnosi mikroglej, czyli nieneuronalne, specyficzne tkankowo komórki ośrodkowego układu nerwowego.

Ostatnie badania ujawniły właśnie udział mikrogleju, który reguluje odpowiedź immunologiczną i zapalną ośrodkowego układu nerwowego, w zaburzeniach pracy mózgu. więcej…

Mimetyki restrykcji kalorycznych

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: restrykcje kaloryczne, mimetyki restrykcji kalorycznych, resweratrol, kwercetyna, koenzym NAD.

Zgodnie z aktualnym stanem badań naukowych wiemy, że ograniczenie poboru energii z pożywienia, czyli tzw. restrykcje kaloryczne, poprawia stan zdrowia i wydłuża czas życia wielu gatunków zwierząt laboratoryjnych z różnych szczebli drabiny ewolucyjnej, w tym stojących na samym jej szczycie ssaków naczelnych. Dzisiaj nie mamy najmniejszych wątpliwości, że ta sama zasada dotyczy też ludzi. Tym bardziej, że doświadczenia polegające na krótkotrwałym ograniczeniu poboru kalorii przez ludzi wydają się potwierdzać efekty uzyskane w długoterminowych badaniach na zwierzętach. Przykładowo w podsumowanym niedawno na łamach pisma Lancet (Kraus, 2019), szerokim programie badawczym  CALERIE obejmującym ponad 200 ochotników, 2 lata umiarkowanego ograniczenia kalorii (o 25%) znacznie obniżyło wiele czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i metabolicznych u młodych, nieotyłych osób dorosłych.

W tym miejscu należy przypomnieć, że restrykcje kaloryczne to taki sposób żywienia, w którym ograniczamy o 30-50% ogólną podaż energii (kalorii), przy zachowaniu optymalnego pobrania białek oraz witamin i minerałów. To bez wątpienia znakomity sposób na zdrowie i młodość, sprowadzający się jednak w praktyce do długich lat niedojadania. więcej…

Duet odmładzający

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: komórki starzejące się, senolityki, dasatinib, kwercetyna, kurkumina.

Naukowcy badający procesy starzenia się organizmu skupili się w ostatnich latach na tzw. komórkach starzejących się (senescent cells). Senescent cells to komórki stare i niefunkcjonalne życiowo, które utraciły na skutek upływu czasu zdolność do regeneracji i podziału, i powinny zginąć w procesie programowanej śmierci, nazywanym fachowo apoptozą. One jednak upodabniają się do komórek nowotworowych i produkują pewne białka, pozwalające uniknąć im losu zgotowanego przez mechanizmy programowanej śmierci. Komórki takie niejako zaśmiecają tkanki, zakłócając ich prawidłowe funkcje życiowe. Wprawdzie nie dzielą się, nie są więc agresywne, jednak podobnie do komórek rakowych wydzielają szkodliwe substancje, niszczące prawidłowe komórki zdrowej dotąd tkanki. W ten sposób przyspieszają i pogłębiają proces starzenia się organizmu oraz promują rozwój chorób związanych z wiekiem podeszłym.

Naukowcy testowali już molekuły zdolne do selektywnego uśmiercania senescent cells, nieszkodzące jednak prawidłowym komórkom zdrowej tkanki, dla których wyodrębniono grupę nowych leków przeciwstarzeniowych, nazwanych senolitykami (Zhu, 2015). więcej…

Magnolia – podwójna garda prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: magnolia, honokiol, alfa1-blokery, inhibitory 5alfa-reduktazy, łagodny przerost gruczołu krokowego, BPH, rak prostaty.

Terapie medyczne dolegliwości ze strony dolnych dróg moczowych u mężczyzn mają na celu rozkurcz mięśni gładkich i/lub zahamowanie wzrostu prostaty. W rzeczywistości bowiem nadmierny skurcz za pośrednictwem receptora adrenergicznego α1 oraz powiększenie prostaty mogą zarówno przyczyniać się do niedrożności ujścia pęcherza moczowego, jak i dolegliwości ze strony dolnych dróg moczowych u pacjentów z łagodnym przerostem gruczołu krokowego (BPH). W związku z tym możliwości leczenia BPH obejmują stosowanie alfa1-blokerów w celu wywołania rozluźnienia mięśni gładkich i inhibitorów 5α-reduktazy w celu zahamowania wzrostu objętość prostaty.

Oprócz alfa1-blokerów i inhibitorów 5α-reduktazy, bardzo rozpowszechnione jest w leczeniu BPH stosowanie fitoterapeutyków. więcej…

Magnolia zabija… raka

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: magnolia, honokiol, FOXM1, protoonkogeny, onkogeny, nowotwory.

Cząsteczkami o fundamentalnym znaczeniu dla regulacji procesów życiowych są czynniki transkrypcyjne. Czynniki transkrypcyjne oddziałują na geny, pobudzając je do produkcji rozmaitych białek. Tak więc to właśnie czynniki transkrypcyjne odczytują kod naszych genów.

Do grupy czynników transkrypcyjnych należy też białko FOXM1, które – jako potencjalny cel przyszłych terapii przeciwnowotworowych – zostało ogłoszone Molekułą Roku 2010. więcej…

Magnolia – piękne kwiecie, sprawny umysł

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: magnolia lekarska, polifenole, lignany, honokiol, GABA, receptory GABA, udar mózgu, napady padaczkowe, depresja, lęk, sen, uczenie się i zapamiętywanie.

Każdej wiosny magnolie cieszą nasze oczy burzą przeuroczego kwiecia. Dla nas, Europejczyków, magnolie to do niedawna jedynie atrakcyjne rośliny ozdobne, ale trudno wyobrazić sobie chińską medycynę ludową bez preparatów otrzymanych z kory tej rośliny. Od ponad dwóch tysiącleci Chińczycy uznają magnolie za jedne z najwartościowszych roślin leczniczych. więcej…

Jaka herbata na prostatę?

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: czarna herbata, zielona herbata, teaflawiny, katechiny, rak prostaty.

Ostatnio obserwuje się duże zainteresowanie potencjałem środków botanicznych, zapobiegających przewlekłym schorzeniom lub łagodzących związane z nimi dolegliwości. Do najlepiej przebadanych pod kątem zdrowotnym substancji botanicznych należą związki obecne w zielonej i czarnej herbacie. Używana przez ponad dwie trzecie populacji świata herbata, produkowana z liści jednej tylko rośliny (Camellia sinensis), jest najpopularniejszym napojem obok wody. Jednocześnie ilość spożywanej herbaty jest statystycznie, pozytywnie skorelowana z korzyściami zdrowotnymi, płynącymi dla całej, używającej jej populacji. więcej…

Kiełki pszenicy – zabójcy raka

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: fermentowane kiełki pszenicy, Avemar, chinony, 2-metoksybenzochinon, 2,6-dimetoksybenzochinon, nowotwory, chemioterapia raka.

Ostatnio coraz więcej uwagi poświęca się potencjalnemu zastosowaniu nutraceutyków (środków leczniczych pochodzących z żywności) jako terapeutyków w profilaktyce i leczeniu raka, ze względu na ich obiecującą skuteczność działania i niski wskaźnik toksyczności. Stwierdzono, że wiele naturalnych związków hamuje jeden lub więcej szlaków, które przyczyniają się do proliferacji (rozmnażania) komórek rakowych i ich migracji prowadzących do przerzutów. Najczęściej badane w ostatnich latach i najbardziej obiecujące pod tym kątem związki to: kurkumina, resweratro i indol-3-karbinol, które są naturalnie obecne w niektórych rodzajach przypraw oraz gatunkach owoców i warzyw.

Wyciąg z fermentowanych kiełków pszenicy (nazwa handlowa: AVEMAR) jest produktem przemysłowej fermentacji zarodków pszenicy. Proces produkcji jest tutaj opatentowany. Wyciąg ten pochodzi z ekstrakcji zarodków pszenicy uprzednio fermentowanych przez Saccharomyces cerevisiae; następnie jest suszony i granulowany. Podobnie jak w przypadku innych nutraceutyków, ekstrakt z fermentowanych kiełków zawiera różne cząsteczki aktywne biologicznie. Jednak ostatnie badania sugerują, że dwa chinony – 2-metoksybenzochinon i 2,6-dimetoksybenzochinon, które są obecne w zarodkach pszenicy jako glikozydy – są prawdopodobnie odpowiedzialne za większość właściwości biologicznych tego ekstraktu. więcej…

Pektyna cytrusowa – zdrowa prostata

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: pektyny, zmodyfikowana pektyna cytrusowa, reszty galaktozylu, galektyna-3, prostata, PSA, łagodny przerost gruczołu krokowego, BPH, rak stercza.

Pektyny to mieszaniny węglowodanów (cukrów), występujące w ścianach komórkowych wielu roślin użytkowych. Pod względem chemicznym są polisacharydami i oligosacharydami o zmiennym składzie, chociaż najczęściej składają się z połączonych ze sobą cząsteczek kwasu D-galakturonowego, w znacznej części zestryfikowanych grupami metylowymi. Wspólną cechą pektyn jest zdolność do tworzenia żeli w kwaśnym środowisku, z uwagi na którą to aktywność są one wykorzystywane w przemyśle spożywczym jako środki zagęszczające. Z uwagi na naturalne występowanie w owocach konsumpcyjnych, to właśnie głównie pektyny odpowiedzialne są za zestalanie się dżemów i powideł. więcej…

Mniszek kontra rak stercza

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: mniszek lekarski, chemioterapeutyki, rak prostaty.

Mniszek lekarski, zwany powszechnie mleczem, jest dosyć popularnym ziółkiem, znanym głównie ze swoich właściwości ochronnych względem wątroby. Niemniej w najnowszym badaniu wykonanym z jego wykorzystaniem (Nguyen, 2019) dowiedziono również unikalnych, ochronnych właściwości mniszka lekarskiego względem prostaty. więcej…

Reishi – grzybek dla mężczyzny

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: Ganoderma lucidum, Reishi, lakownica żółtawa, kwasy ganoderowe, testosteron, zburzenia seksualne, masa i siła mięśni.

Na rynku suplementów diety znajdujemy produkty otrzymywane z grzybka funkcjonującego w tym rynku pod nazwą Reishi. Jego łacińska nazwa systematyczna to Ganoderma lucidum, natomiast polska – lakownica żółtawa. W polskim piśmiennictwie mykologicznym grzyb ten opisywany był też jako huba lakierowana, żagiew lśniąca, lakownica lśniąca, wrosniak lśniący, lśniak połyskliwy.

Grzyb ten jest w Europie dość rzadki i rzadko występuje też w Polsce. W związku z tym widnieje na „Czerwonej liście roślin i grzybów Polski”, obejmującej gatunki zagrożone. Ma tutaj status R, czyli gatunku potencjalnie zagrożonego, z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych. Znajdziemy go też na listach gatunków zagrożonych Czech, Litwy i Łotwy. Od 2014 r. w Polsce jest objęty ochroną częściową grzybów, chociaż wcześniej podlegał u nas ścisłej ochronie. więcej…

Cynamon powstrzymuje przerost prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: cynamon, ekstrakt z kory cynamonowca, łagodny rozrost gruczołu krokowego, BPH, testosteron, dihydrotestosteron, DHT, receptor androgenowy, receptor estrogenowy, 5 alfa-reduktaza, finasteryd, SARM.

Łagodny rozrost gruczołu krokowego (BPH) jest częstą chorobą przewlekłą u starzejących się mężczyzn. Częstość występowania BPH wzrasta wraz z wiekiem. Spośród mężczyzn w wieku powyżej 60 lat ponad 50% cierpi z powodu objawów BPH.

BPH jest powodowany głównie przez przerost mięśni gładkich i rozrost komórek nabłonkowych, zlokalizowanych w gruczole krokowym. Przyrost masy gruczołu krokowego prowadzi do objawów w obrębie dolnych dróg moczowych, które obejmują przerywane oddawanie moczu, częste oddawanie moczu, wysiłek przy oddawaniu moczu, parcie na pęcherz, słaby strumień moczu, niepełne opróżnianie pęcherza i nokturię, czyli nocne wizyty w toalecie. więcej…

Cynamon na stawy

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: cynamon, stan zapalny, bóle stawowe, urazy sportowe, otyłość, fibromialgia, choroba zwyrodnieniowa stawów, reumatoidalne zapalenie stawów.

Zapalenie stawów jest jedną z najczęstszych dolegliwości generujących przewlekły ból, utrudniający właściwe funkcjonowanie organizmu. Bóle związane z zapaleniem stawów promieniują na mięśnie, szczególnie w miejscach, w których spotykają się kości połączone stawem, takim jak np. staw biodrowy lub kolanowy. Objawy zapalenia stawów obejmują ból, obrzęk, sztywność, osłabienie, deformacje, zapalenie i ograniczoną ruchomość stawów, które mogą zakłócać najbardziej podstawowe codzienne czynności, takie jak chodzenie, wchodzenie po schodach, otwieranie opakowań czy nawet mycie zębów. więcej…

Pycnogenol ochrania wątrobę

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: Pycnogenol, aktywne biologicznie flawonoidy, dieta wysokotłuszczowa, niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby, NAFLD, niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby, NASH.

Przez całe życie człowieka jego wątroba przetwarza wszystko, co ten spożywa. Głównie składniki pokarmowe, ale również toksyny docierające do organizmu ze środowiska z pożywieniem i leki. Dlatego nie służy jej głównie nadmiar spożywanego pokarmu. Takie składniki pokarmowe, jak cholesterol, cukry i tłuszcze, szkodzą wątrobie, kiedy spożywamy je w nierozsądnym nadmiarze. Szczególnie niebezpieczne są tutaj oparte na rafinowanym cukrze lub syropie glukozowo-fruktozowym słodycze oraz tłuste pokarmy zwierzęce. Ich nadmiar w diecie nie tylko prowadzi bowiem do szybkiego przyrostu wagi ciała, ale również rozwoju tzw. niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby, opatrzonej symbolem – NAFLD – pochodzącym od anglojęzycznego skrótu jej nazwy. więcej…

Pożytki z teaniny

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: teanina, kofeina, lęk, stres, fale alfa, relaksacja, zdolności poznawcze, skupienie uwagi.

Gdy po raz pierwszy stykamy się z nazwą „teanina”, od razu podejrzewamy, że musi mieć ona jakiś związek z herbatą. Herbata jako rodzaj zdrowej żywności silnie się już zakorzeniła w ogólnej świadomości społecznej. Wiemy, że warto spożywać napary herbaciane lub przyjmować przygotowane na jej bazie suplementy diety, gdyż to sprzyja naszej kondycji zdrowotnej. Nawet mniej zorientowani w zagadnieniach biochemicznych konsumenci najczęściej wiedzą, że herbata zawiera kofeinę i katechiny. Kofeina znana jest z właściwości pobudzających, a katechiny – właśnie prozdrowotnych. I chociaż teanina to trzeci, bioaktywny składniki herbaty, to mało kto o niej słyszał. Dlatego warto przybliżyć Czytelnikom jej wizerunek… więcej…

Pycnogenol w leczeniu BPH

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: oligomeryczne proantocyjanidyny, OPC, Pycnogenol, testosteron, dihydrotestosteron, DHT, prostata, przerost gruczołu krokowego, BPH.

Panowie w sile wieku zdają sobie zazwyczaj sprawę z koniczności dbania o prostatę, zwaną wymiennie sterczem lub gruczołem krokowym. Łagodny przerost prostaty (BPH) jest chorobą męskich narządów rozrodczych, której powszechność w ostatnim czasie zastraszająco wzrasta. Specjaliści szacują, że po pomoc medyczną z uwagi na BPH zgłaszać się będzie wkrótce przynajmniej 75% mężczyzn.

Dlaczego problemy z prostatą pojawiają się z wiekiem? Otóż organizm produkuje teraz mniej testosteronu – męskiego hormonu płciowego, ochraniającego gruczoł krokowy. Jednocześnie intensywniej przekształca testosteron w dihydrotestosteron (DHT) – hormon odpowiedzialny za przerost tkanek stercza.

Dlaczego jednak zapadalność na BPH wzrasta wraz z rozwojem cywilizacyjnym? więcej…

Cykloastragenol – król życia

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: cykloastragenol, telomery, telomeraza, mózg, układ odpornościowy, regeneracja tkanek, zdrowie, długowieczność.

Na dzień dzisiejszy nauka może już pochwalić się umiarkowanymi sukcesami w poszukiwaniu leku na starość. Wiemy na przykład, że jeżeli chodzi o potencjał przedłużania zdrowego ludzkiego życia, król jest tylko jeden – cykloastragenol.

Ludzki DNA koduje ogromną ilość białek, które budują nasze ciało i wykonują funkcje życiowe naszego organizmu, w związku z czym jego nić jest niezwykle długa (u człowieka osiąga np. rozmiar 2. metrów). Dlatego związek ten zostaje upakowany przez jądra komórkowe do postaci maleńkich „tobołków”, nazywanych chromosomami. Chromosomy przyjmują postać rozgałęzioną, zaopatrzoną wypustkami przypominającymi wystające palce. Natomiast zwieńczenia tych palców, niby paznokciami czy pazurkami, zakończone są strukturami, znanymi jako telomery. więcej…

Gotu kola – silne mięśnie, zdrowa prostata

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: wąkrota azjatycka, gotu kola, sarkopenia, sterydy anaboliczne, kwas ursolowy, kwas azjatykowy, mięśnie, prostata.

Spektakularnym efektem postępu procesu starzenia się organizmu jest ubytek masy i siły mięśni, nazywany fachowo sarkopenią. Sarkopenia godzi szczególnie w męską dumę a ogólnie odbiera zazwyczaj seniorom samodzielność, lecz nie tylko, gdyż przyczynia się jednocześnie do rozwoju cukrzycy i innych problemów zdrowotnych, albowiem mięśnie są głównym konsumentem cukru i producentem grupy hormonów tkankowych, regulujących rozmaite czynności życiowe, nazywanych ogólnie miokinami. Sarkopenii można skutecznie przeciwdziałać, wdrażając aktywność ruchową oraz terapię lekami z grupy sterydów anabolicznych. Sterydy anaboliczne nasilają produkcję białek i włókien mięśniowych, dzięki czemu zwiększają lub przynajmniej utrzymują na odpowiednim poziomie masę i siłę naszych mięśni. Tu jednak pojawia się ten problem, że wprawdzie z jednej strony sterydy przeciwdziałają utracie masy i siły mięśni, za to z drugiej szkodzą prostacie, sprzyjając przerostowi gruczołu krokowego i wzrostowi raka stercza. więcej…

K2 – witamina prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: witamina K2, menachinon, witamina K1, filochinon, androgeny, receptory androgenowe, rak gruczołu krokowego, rak oporny na kastrację.

Witamina K2, o której do niedawna nikt jeszcze nie słyszał, dziś bije rekordy popularności jako suplement diety. W przeciwieństwie do witaminy K1 (filochinonu), produkowanej przez rośliny i znanej tylko jako czynnik krzepliwości krwi, wytwarzana przez bakterie fermentacyjne witamina K2 (menachinon) wykazuje niezwykle szeroką aktywność prozdrowotną. Przede wszystkim, z jednej strony sprzyja wbudowywaniu wapnia w kości i chroni nas tym sposobem przed osteoporozą, z drugiej zaś hamuje kalcyfikację (wapnienie) tkanek miękkich, głównie naczyń krwionośnych i zastawek serca, zapobiegając rozwojowi chorób krążenia. Witamina K2 zdobywa również popularność pośród sportowców, albowiem okazało się, że sprzyja rozwojowi umięśnienia, szczególnie w połączeniu z witaminą D3. Witaminę K1 znajdujemy głównie w zielonych warzywach i przyprawach, natomiast K2 – przede wszystkim w fermentowanych produktach roślinnych i mleczarskich.

Ale rozwój badań nad witaminą K2 przyniósł kolejne rewelacje: ten szczególny składnik pokarmowy może okazać się równie skuteczny w profilaktyce raka, a nawet leczeniu chorób nowotworowych, szczególnie chorób nowotworowych gruczołu krokowego. więcej…

Kurkumina i PQQ – serce i muskuły

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kurkumina, PQQ, mitochondria, komórki satelitarne, sercowe komórki macierzyste, NF-kB, przerost mięśnia sercowego, przerost mięśni szkieletowych.

Przerost serca jest poważnym problemem medycznym. Przerost może przyjmować różne formy. Różne mogą być również jego przyczyny, ale na pierwszy plan wysuwają się tutaj: wyczynowe uprawianie sportu, nadciśnienie tętnicze jako konsekwencja miażdżycy, niedokrwienie mięśnia sercowego, przewlekłe zapalenie oskrzeli, choroba obturacyjna płuc, częste spożywanie alkoholu i przebywanie na dużych wysokościach. Niezależnie od formy i przyczyny, przerost mięśnia sercowego może być niebezpieczny dla zdrowia i życia (nawet ten związany z uprawianie sportu, jeżeli jest zbyt duży).    więcej…

Chlorella – sposób na bolesną menstruację

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: chlorella, prostaglandyny, dysmenorrhea, pierwotne bolesne miesiączkowanie.

Pierwotne bolesne miesiączkowanie, wstępujące bez jakiegokolwiek związanego z nim stanu chorobowego, jest jednym z najczęstszych problemów egzystencjalnych kobiet, postrzeganych jako te o szczególnie niekorzystnym wpływie na jakość ich życia. Szacuje się, że bolesne miesiączkowanie dotyka średnio ok. 25% kobiet. Raportowane jest najczęściej pośród dziewcząt wchodzących w późną fazę dojrzewania oraz w wieku 20 lat, który to trend zmniejsza się wyraźnie z upływem lat, a nasilenie bólu ustępuje zwykle po 40 roku życia. Częstość występowania bolesnych menstruacji u nastolatek wynosiła 67% w jednym i aż 90% w innym badaniu. Badanie przeprowadzone w Norwegii wykazało, że 14% kobiet w wieku od 20 do 35 lat doświadcza objawów tak ciężkich, że pozostają w domu, korzystając ze zwolnienia z pracy lub szkoły. U nastolatek bolesne miesiączkowanie jest główną przyczyną powtarzających się, krótkoterminowych nieobecności na zajęciach lekcyjnych.     więcej…

Gaz śmierdzący, odmładzający

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: siarkowodór, N-acetylocysteina, odmładzanie komórek, śródbłonek naczyniowy.

Jakiś czas temu naukowcy zostali zaskoczeni faktem, że taki prosty związek, jak produkowany w naszym organizmie gaz – tlenek azotu (NO), pełni w tkankach funkcję cząsteczki sygnałowej, podobnej do hormonu. Od tamtej pory zaczęli inaczej patrzeć na wytwarzane przez nas gazy i sprawdzać, czy również inne tego typu molekuły nie są aby równie silnie zaangażowane w procesy życiowe, przebiegające w naszych tkankach. Niektóre zespoły naukowe wzięły np. na cel gaz znany ze swego nieprzyjemnego zapachu, czyli siarkowodór (H2S). więcej…

Ar-Turmeron – regenerator mózgu

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kurkuma, kurkumina, ar-turmeron, neuronalne komórki macierzyste, neurony, mikroglej, choroby neurodegeneracyjne, udar mózgu.

Kto z nas nie słyszał o kurkumie…? Chyba wszyscy znamy tę azjatycką przyprawę kulinarną, wchodzącą m.in. w skład mieszanki curry… Znamy ją nie tylko z walorów smakowych, ale również, a nawet przede wszystkim, z niezwykle szerokich i niemal cudownych właściwości zdrowotnych. Zazwyczaj zdrowotne właściwości kurkumy przypisywane są kurkuminie – substancji nadającej żółtą barwę i lekko piekący smak przyprawie. Kurkuma to jednak nie tylko kolor i smak, ale również charakterystyczny zapach, pochodzący od związków lotnych kłącza, a w pierwszej kolejności od ar-turmeronu. Przy czym okazuje się, że nie wszystkie właściwości zdrowotne kurkumy zależą od żółtej kurkuminy, gdyż część z nich to również zasługa aromatycznego ar-turmeronu. więcej…

Święta bazylia – zdrowa prostata

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: święta bazylia, tulsi, testosteron, prostata, przerost gruczołu krokowego, rak stercza.

Wiele problemów zdrowotnych, związanych z wiekiem podeszłym, pojawia się u mężczyzn w efekcie spadku poziomu testosteronu, albowiem testosteron to główny męski hormon płciowy. Testosteron kształtuje męskie cechy psychiczne i fizyczne. Dzięki niemu mężczyźni są ambitni, pewni siebie i przebojowi. Testosteron odpowiada również za męski popęd płciowy i gotowość mężczyzny do prokreacji. Testosteron kształtuje męskie narządy płciowe. Jednocześnie jest hormonem anabolicznym, który zatrzymuje białko w mięśniach i pobudza proces wytwarzania włókien mięśniowych (miogenezę), dzięki czemu mężczyźni są zazwyczaj potężniejsi i silniejsi od kobiet. więcej…

Na egzamin ze świętą bazylią

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: święta bazylia, holy basil, tulsi, tulasi, stres, lęk, funkcje poznawcze, pamięć, skupienie uwagi, uczenie się i zapamiętywanie.

Ucząc się pilnie do egzaminu, studenci, abiturienci czy inni uczniowie i aspiranci poszukują środków ułatwiających uczenie się i zapamiętywanie. Dużą popularnością cieszy się tutaj kofeina, albo w swoich tradycyjnych postaciach kawy lub herbaty, albo w bardziej nowatorskich formach napojów lub szotów energetycznych. Kofeina ma jednak te wady, że nie daje dobrze się wyspać, a wprowadzona do organizmu zbyt późno przed egzaminem pogłębia związany z nim stres, powodując rozdrażnienie i podenerwowanie. Okazuje się jednak, że istnieją środki, które, obniżając poziom lęku i stresu, poprawiają funkcje poznawcze, ułatwiając uczenie się i zapamiętywanie. Mowa tutaj ogólnie o ziołach nazywanych popularnie adaptogenami, a szczególnie o jednym z takich ziółek – o świętej bazylii… więcej…

Niebieska alga i chińskie żarcie

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: spirulina, fikocyjanina, glutaminian sodu, wolne rodniki tlenowe, stres oksydacyjny, choroby neurodegeneracyjne mózgu.

Każdy z nas słyszał o niebezpiecznych cząsteczkach, jakimi są reaktywne formy tlenu, zwane popularnie wolnymi rodnikami tlenowymi lub krótko – wolnymi rodnikami. Wolne rodniki powstają najczęściej podczas normalnych procesów pozyskiwania energii przez organizm, albowiem te przebiegają w mitochondriach komórek w obecności tlenu i polegają na spalaniu składników pokarmowych. Wolne rodniki powstają w największych ilościach siłą rzeczy w organach zużywających najwięcej energii, a więc m.in. w mózgu. Jak sama ich nazwa wskazuje, reaktywne formy tlenu są bardzo reaktywne, przez co niszą napotykane w otoczeniu molekuły biologiczne – głównie tłuszcze i białka. Na tej drodze ulegają zniszczeniu zbudowane z kwasów tłuszczowych błony biologiczne oraz zbudowane z białek struktury komórkowe, organelle komórkowe, enzymy, transportery, receptory hormonalne czy przeciwciała odpornościowe, a także molekuły chroniące nasze DNA. Całokształt niszczycielskiej działalności wolnych rodników nazywany jest przez naukowców stresem oksydacyjnym. Najnowsze badania pokazują, że stres oksydacyjny odgrywa ważną rolę w rozwoju wielu schorzeń, takich jak np. rak i inne nowotwory, cukrzyca, miażdżyca, przewlekłe stany zapalne i uszkodzenia spowodowane przez niedokrwienie, a także choroby neurodegeneracyjne, a przede wszystkim – choroba Alzheimera i Parkinsona oraz stwardnienie zanikowe boczne. więcej…

Konopie w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: osteoartroza, choroba zwyrodnieniowa stawów, IL-1 beta, proteoliza, enzymy proteolityczne, ADAMTS-4, proteoglikany, kolageny, chrząstka stawowa, konopie siewne, kannabinoidy.

Choroba zwyrodnieniowa stawów, znana również jako osteoartroza (OA), jest najczęstszą przewlekłą chorobą stawów, dotykającą miliony osób na całym świecie, ok. 2.7 miliona osób w Stanach Zjednoczonych i ok. 2 miliony w Polsce. Osteoartroza jest najczęstszą przyczyną ograniczenia sprawności ruchowej dorosłych Polaków. OA charakteryzuje się postępującą utratą chrząstki stawowej i degradacją macierzy chrząstki, których główną przyczyną jest proteoliza (enzymatyczny proces trawienia) proteoglikanów i kolagenów – głównych składników strukturalnych macierzy chrząstki. Hormony tkankowe, takie jak cytokiny prozapalne, a przede wszystkim interleukina 1 beta (IL-1 beta) i czynnik martwicy nowotworów (TNF alfa), są krytyczne w rozwoju osteoartrozy, gdyż stymulują patologiczną odpowiedź chondrocytów (komórek tkanki chrzęstnej), czyli promują katabolizm (rozpad) kolagenów i proteoglikanów, a tym samym obniżają integralność macierzy zewnątrzkomórkowej chrząstki i zaburzają procesy życiowe tkanki chrzęstnej. Cytokiny prozapalne działają tutaj głównie w ten sposób, że aktywują enzymy proteolityczne, czyli enzymy trawiące białka, a w szczególności enzym sygnowany skrótem ADAMTS-4, w największej mierze odpowiedzialny za rozpad chrząstki. W badaniach na ludzkiej chrząstce np. dowiedziono, że IL-1 beta zwiększa ponad 5-krotnie aktywność ADAMTS-4 (Kong, 2016).   więcej…

Benfotiamina stopuje glikację

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: glikacja, końcowe produkty zaawansowanej glikacji, AGEs, proces starzenia się organizmu, niewydolność mięśnia sercowego, atrofia mięśni, degeneracyjne choroby mózgu, witamina B1, tiamina, benfotiamina.

Ostatnio coraz częściej słyszymy o tym, że dieta obfitująca w cukry (węglowodany) jest szkodliwa dla zdrowia i przyspiesza proces starzenia się organizmu. A wszystko z tego powodu, że glukoza i fruktoza, czyli podstawowe składniki cukrów, są dla organizmu w większych ilościach toksyczne.

Zabójcze cukry

Chociaż naukowcy wskazują kilka mechanizmów odpowiedzialnych za toksyczność glukozy, niezmiennie na pierwszy plan wysuwa się zawsze jeden z nich – glikacja, w którą może być również zaangażowana, wymiennie do glukozy, fruktoza. Glikacja to spontaniczny, nieenzymatyczny proces wiązania się cukrów z białkami. Musimy ją odróżnić od procesu glikozylacji, w którym organizm, w określonych strukturach ciała, wiąże planowo przy użyciu enzymów cukry z białkami, w celu wytworzenia niezbędnych do życia substancji, takich jak np. glikoproteiny czy proteoglikany. Natomiast glikacja tworzy nieprzydatne indywidua chemiczne, które w efekcie kolejnych przemian przekształcają się do bardzo szkodliwych molekuł, nazywanych końcowymi produktami zaawansowanej glikacji (AGEs – advanced glycation end products). więcej…

Apigenina… uleczyć nieuleczalne

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: rak trzustki, apigenina, luteolina, gemcytabina, chemioterapeutyki, białka antyapoptyczne, apoptoza.

Mówiąc o chorobie nieuleczalnej (przynajmniej do niedawna), możemy mieć na myśli agresywne postacie raka trzustki. Zgodnie z wynikami badań naukowców z Uniwersytetu Londyńskiego zagrożenie tym typem nowotworów niepokojąco wzrasta; wysuwają się one na czołową pozycję wśród zdiagnozowanych przypadków nowotworów w Europie i USA, gdzie w przeciągu ostatniego dziesięciolecia ilość tego typu przypadków wzrosła ponad 3-krotnie. Ze względu na niespecyficzne objawy wczesnej fazy i najczęściej bezobjawowy przebieg początkowy, choroba jest zazwyczaj rozpoznawana dopiero w jej zaawansowanym stadium. Zapadalność na raka trzustki jest na świecie bardzo zróżnicowana, ale największa w krajach wysokorozwiniętych, takich właśnie jak kraje europejskie i Stany Zjednoczone, gdzie rak ten stanowi czwartą z kolei przyczynę zgonów z powodu nowotworu złośliwego. Rak trzustki zajmował do niedawna trzecią pozycję pośród diagnozowanych nowotworów przewodu pokarmowego, ale w tej chwili przesunął się na drugą i dziś stanowi ok. 4% wszystkich nowotworów złośliwych. Oprócz skłonności genetycznych, które rozpoznajemy po występowaniu nowotworu u krewnych, jako czynniki sprzyjające rozwojowi raka trzustki wymieniane są najczęściej: palenie papierosów, wysoki udział mięsa w diecie, cukrzyca i choroby przyzębia oraz stany zapalne tego narządu. więcej…

Likopen kontra rak skóry

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: nowotwory skóry, promieniowanie ultrafioletowe, pomidory, barwniki karotenoidowe, likopen.

Ponad 90% przypadków raka skóry jest spowodowane ekspozycją na promieniowanie ultrafioletowe pochodzące z promieni słonecznych. Ekspozycja na promieniowanie słoneczne zwiększa ryzyko występowania wszystkich trzech rodzajów raka skóry. Ekspozycja ta wzrosła w ostatnich latach, w dużej mierze ze względu na cieńszą warstwę ozonową atmosfery ziemskiej, a łóżka opalające stały się kolejnym powszechnym źródłem promieniowania ultrafioletowego. więcej…

Apigenina w ochronie prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: apigenina, sarkopenia, łagodny przerost prostaty, rak stercza.

Prostata, nazywana wymiennie gruczołem krokowym lub sterczem, to czuły punkt każdego mężczyzny. Gruczoł krokowy jest podatny na stany zapalne, powodujące perturbacje w męskim układzie moczowo-płciowym. Z wiekiem przyrasta też jego masa, co daje podobne objawy, a co nazywamy łagodnym przerostem prostaty. Niestety, istnieje obawa, że z czasem może rozwinąć się też u mężczyzny rak stercza. więcej…

Seta pod ogórka! A może pod pomidora…

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: likopen, pomidory, alkohol etylowy, wątroba, mózg.

Alkohol to nieodłączny towarzysz wielu radości życia. Mowa tu oczywiście o alkoholu etylowym, zwanym też prościej etanolem. Dzisiaj już wiemy, że w niewielkich ilościach jest nawet pożyteczny dla zdrowia. Tak bywa z wieloma truciznami… w niewielkich dawkach sprzyjają zdrowiu, choć w większych po prostu nas trują. Tak! Alkohol jest trucizną. Wie o tym z autopsji (nie tylko z książek) każdy, kto chociaż raz w życiu „wypił o jednego za dużo”.

Ci, którzy „nie wylewają za kołnierz”, czyli nadużywają alkoholu, mają zazwyczaj swoje sposoby korzystania z trunku, minimalizujące w ich opinii konsekwencje zatrucia etanolem. Jednym z takich sposobów jest picie pod ogórki kwaszone. Na ile skutecznym…? Trudno to ocenić. Zapewne chodzi tu o to, że ogórki kwaszone uzupełniają elektrolity, których strata pod wpływem działania alkoholu jest jedną z przyczyn późniejszego kaca. więcej…

Likopen w ochronie mózgu

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: likopen, mózg, choroby neurodegeneracyjne, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, pląsawica Huntingtona.

Z upływem lat szwankować zaczyna wiele organów. Nic w tym dziwnego, albowiem proces starzenia się organizmu to systematyczna degradacja całego ciała. Najbardziej przykre są chyba jednak zmiany dotykające mózgu. Spadek zdolności intelektualnych i poznawczych to mniejszy problem, natomiast choroby neurodegeneracyjne potrafią odebrać starszej osobie godność i samodzielność. Choroby neurodegeneracyjne to takie, w których giną komórki naszego mózgu. W ich kontekście najczęściej słyszymy o chorobie Alzheimera, chorobie Parkinsona, stwardnieniu zanikowym bocznym, stwardnieniu rozsianym i pląsawicy Huntingtona. więcej…

Konopie w walce z rakiem prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: rak prostaty, konopie, leki przeciwnowotworowe, kannabinoidy, kannabidiol.

Rak gruczołu krokowego jest poważną chorobą zagrażającą życiu wielu mężczyzn, a WHO przewiduje, że liczba zgonów z powodu tego rodzaju raka ulegnie w przeciągu najbliższych 30. lat podwojeniu. Rak prostaty to bez wątpienia najdotkliwsza postać schorzenia gruczołu krokowego. Na szczęście – najczęściej mało agresywna. Wprawdzie bowiem badania sekcyjne dowodzą, że powyżej 75. roku życia nowotwór stercza występuje u 80-90% mężczyzn, w przewadze jednak w postaci tzw. raka utajonego, nie dającego objawów klinicznych i nie będącego przyczyną choroby czy zgonu. Rak stercza występuje u 11% mężczyzn z rozpoznaną chorobą nowotworową i stanowi przyczynę 9% zgonów mężczyzn z powodu nowotworów. W Polsce odnotowujemy corocznie 8 tys. przypadków zdiagnozowania raka prostaty, przy czym śmiertelność sięga tutaj 50%. więcej…

Konopie normalizują ciśnienie

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: choroba nadciśnieniowa, siemię konopne, hemp, kannabidiol.

Nieleczona choroba nadciśnieniowa może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Warto jednak wiedzieć, że działania podejmowane we wczesnej fazie choroby nie muszą obejmować bezwzględnie leczenia farmakologicznego. To dobra wiadomość, albowiem kij ma zawsze dwa końce, tak też i leki na nadciśnienie mogą generować skutki uboczne, takie jak np. problemy gastryczne, duszności, kaszel, apatia, senność, obniżenie nastroju czy obniżenie sprawności seksualnej. Możemy więc poradzić sobie z nadciśnieniem, korzystając z ruchu i wrażając odpowiednią dietę. I to nie tylko dlatego, że ruch i dieta obniżają wagę ciała, co normalizuje ciśnienie, ale też z tego powodu, że niektóre pokarmy obdarzone są zdolnością obniżania ciśnienia krwi. Pewne zawarte w nich szczególne składniki działają więc na nasz organizm dokładnie tak samo, jak leki na nadciśnienie. Często natomiast z tą jedyną różnicą, że nie generują niepożądanych efektów działania, ale wręcz przeciwnie – zazwyczaj niosą dużo szersze pożytki zdrowotne. Do tego typu pokarmów możemy zaliczyć niezbyt popularne u nas do niedawna siemię konopne. więcej…

Seler kontra nadciśnienie

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: seler, ftalid 3-n-butylu, nadciśnienie tętnicze.

Choroba nadciśnieniowa, nazywana popularnie nadciśnieniem tętniczym lub jeszcze prościej – nadciśnieniem, to schorzenie układu krążenia charakteryzujące się okresowo lub stale podwyższonym, skurczowym (górnym) i rozkurczowym (dolnym) ciśnieniem tętniczym. Według danych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego nadciśnienie tętnicze występuje u ponad 10 mln Polaków. Z powodu wysokiego ciśnienia krwi cierpi też 60 mln Amerykanów. Dane dla ogółu populacji naszej planety są zatrważające: na nadciśnienie choruje ok. miliard ludzi na świecie, z czego jakieś 2/3 w krajach wysokorozwiniętych gospodarczo. więcej…

Meandry witaminy PP

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: witamina PP, kwas nikotynowy, nikotynamid, NAD, sirtuiny, receptory androgenowe, zdrowie, długowieczność, masa mięśniowa.

Kwas nikotynowy to jedna z form witaminy PP. Witamina PP występuje w przyrodzie przeważnie w dwóch formach – kwasu nikotynowego i amidu kwasu nikotynowego, nazywanego wymiennie nikotynamidem. Witamina PP jest składnikiem pewnych koenzymów, a więc czynników umożliwiających niektórym enzymom pełnienie ich funkcji biologicznych. Ponieważ właściwym składnikiem koenzymów jest nikotynamid, a kwas nikotynowy musi się dopiero w niego przekształcić w organizmie, dlatego zachodzi pytanie: dlaczego w obrocie handlowym znajdujemy jedną i drugą formę witaminy PP, a nie tylko po prostu nikotynamid? Otóż z tego powodu, że kwas nikotynowy ma w niektórych sytuacjach przewagę nad nikotynamidem… więcej…

Alzheimer nie lubi truskawek

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: choroba Alzheimera, amyloid, białka tau, kwas fosforowy, autofagia, fisetyna.

Chyba wszyscy boimy się choroby Alzheimera… W szczególnie niekomfortowej sytuacji są ci z nas, którzy wchodzą właśnie w wiek podeszły, a w historii rodziny trafiały się już przypadki tej choroby.

Każdy, kto interesował się tą chorobą, wie, że jej przyczyną jest białko zwane amyloidem. Jednak w nowszych badaniach ustalono, że amyloid działa tutaj jedynie pośrednio, a bezpośrednim sprawcą pojawienia się objawów tej choroby jest inna cząsteczka – niejakie białko tau. Ogólnie białko tau jest niezbędne neuronom naszego mózgu. Białko to przyłącza i odłącza reszty kwasu fosforowego, co pozawala mu kontrolować prawidłowe czynności komórek nerwowych. Jednakże w pewnych warunkach, np. przy nagromadzeniu amyloidu, pewna ilość cząsteczek pozostaje w postaci związanej na stałe z kwasem fosforowym. Cząsteczki takie przyjmują nieprawidłową strukturę a ilość ich się powiększa, co zakłóca prawidłowe czynności neuronów i prowadzi do pojawienia się objawów choroby Alzheimera. więcej…

Apigenina odmładza mózg

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: apigenina, mózg, neurony, połączenia neuronalne, amyloid, kwas retinowy, estrogeny, receptory witaminy A, receptory estrogenowe, schizofrenia, lęk, depresja, choroba Parkinsona, choroba Alzheimera.

Naukowcy niedawno ustalili, że apigenina – substancja bioaktywna, znajdowana w największych ilościach w zielonych ziołach i przyprawach oraz grejpfrutach – zwiększa liczbę połączeń neuronalnych w mózgu. Badacze dostrzegają w tym związku flawonoidowym potencjał w leczeniu wielu chorób związanych z wiekiem podeszłym, np. takich jak schizofrenia, depresja, choroba Alzheimera czy choroba Parkinsona. Brazylijscy naukowcy z Federal University of Rio de Janeiro i Federal University of Bahia wykazali metodami laboratoryjnymi, że apigenina stymuluje proces tworzenia się neuronów i wzmacnia połączenia pomiędzy komórkami nerwowymi mózgu (Souza, 2015). więcej…

Taksyfolina – cudowna broń w walce z wirusami

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: taksyfolina, wirusy, grypa.

Okres od późnej jesieni do wczesnej wiosny nazywamy umownie „sezonem grypowym”. W okresie tym atakują nas rozmaite wirusy, wywołujące objawy przeziębienia nazywanego zwyczajowo grypą. Teoretycznie te wirusy same w sobie nie są zbyt niebezpieczne. Organizm potrafi sam zwalczyć te mikroby w przeciągu kilku dni. Jednak walka z wirusem potrafi na tyle osłabić organizm, że często „łapie” on w międzyczasie infekcję bakteryjną. Bakterii jednak zbytnio się nie boimy, gdyż posiadamy na nie ogromny arsenał antybiotyków. Z lekami przeciwwirusowymi jest dla odmiany znacznie gorzej… Współczesnej farmakologii znanych jest w zasadzie jedynie sześć tego typu leków, przy czym wszystkie dają dość poważne skutki uboczne, co bardzo ogranicza możliwości ich leczniczego wykorzystania. Czyżbyśmy więc byli bezradni wobec wirusów i grypy? Niekoniecznie… Często bardziej skuteczna od laboratoryjnej syntezy chemicznej wydaje się sama natura! więcej…

Sirtfood Diet! Z czym to się je?

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: dieta sirtfood, restrykcje kaloryczne, sirtuiny, mimetyki restrykcji kalorycznych, kurkumina, fisetyna, resweratrol, kwercetyna, zdrowie, długowieczność.

Sirtfood Diet to model żywienia zaproponowany niedawno przez żywieniowców. Dieta ta ma zapewnić nam zdrowie i przedłużyć młodość, a przy okazji pomóc pozbyć się kilku zbędnych kilogramów. O co właściwie w niej chodzi…?

W wielu badaniach dowiedziono, że tzw. restrykcje kaloryczne poprawiają stan zdrowia i wydłużają czas życia wielu gatunków zwierząt laboratoryjnych z różnych szczebli drabiny ewolucyjnej, w tym stojących na samym jej szczycie ssaków naczelnych. Dzisiaj nie mamy najmniejszych wątpić, że ta sama zasada dotyczy też ludzi. Tym bardziej, że doświadczenia polegające na krótkotrwałym ograniczeniu poboru kalorii przez ludzi wydają się potwierdzać efekty uzyskane w długoterminowych badaniach na zwierzętach. Należy bowiem przypomnieć, że restrykcje kaloryczne to taki sposób żywienia, w którym ograniczamy o 30-50% ogólną podaż energii (kalorii), przy zachowaniu optymalnego pobrania białek, czynników witamino-podobnych, witamin i minerałów. Zapewne to świetny sposób na zdrowie i młodość, sprowadzający się jednak w praktyce do długich lat niedojadania. Chciałbyś tego spróbować…?! więcej…

Nieznane oblicze palmy sabalowej: walka z rakiem prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: palma sabalowa, łagodny przerost gruczołu krokowego, rak prostaty, stan zapalny, PSA.

Łagodny przerost gruczołu krokowego to bardzo powszechny problem zdrowotny pośród współczesnych mężczyzn. Chociaż jest to schorzenie przewlekłe i dość uciążliwe, to jednak, na szczęście, dość dobrze reagujące na leczenie. I to zarówno na terapię z wykorzystaniem syntetycznych specyfików, jak też naturalnych leków czy suplementów ziołowych. Jeżeli chodzi o środki naturalne, to pierwsze skrzypce w łagodzeniu objawów przerostu gruczołu krokowego grają ekstrakty z owoców palmy sabalowej. W wielu badaniach bowiem potwierdzono, że palma faktycznie pomaga przy tego typu problemach. więcej…

Kurkumina – sercowa sprawa

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kurkuma, kurkumina, choroby sercowo-naczyniowe, cholesterol, trójglicerydy, dyslipidemia.

Choroby układu krążenia, znane też jako choroby sercowo-naczyniowe, są obecnie główną przyczyną umieralności na świecie. Stanowią główną przyczynę zgonów również w Polsce, zarówno pośród kobiet, jak też i mężczyzn. Na przykład w 2006 r. z powodu chorób układu krążenia zmarło w naszym kraju 168 532 osoby, w 2007 r. – 171 372, a w 2010 r. – 174 003. Zgony z powodu chorób układu krążenia stanowią około 48% wszystkich zgonów w Polsce. Z danych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego wynika, że z powodu zawału serca umiera codziennie w naszym kraju ok. 100 osób, a ogólnie choroby sercowo-naczyniowe są przyczyną prawie 500 zgonów każdego dnia. więcej…

NAC – olej do głowy

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: NAC, N-acetylocysteina, cysteina, glutation, kwas glutaminowy, dopamina, mózg, leki przeciwdepresyjne, nerwica natręctw, uzależnienia, nałóg nikotynowy.

N-acetylocysteina, często opatrywana skrótem NAC, to aminokwas znajdowany naturalnie w niewielkich ilościach, w produktach spożywczych o wysokiej zawartości białka. NAC jest pochodną cysteiny – jednego z aminokwasów budujących białka. Po spożyciu i przeniknięciu do organizmu, NAC przekształca się w przewadze w cysteinę. W odróżnieniu jednak od samej cysteiny, z uwagi na cechy budowy, NAC lepiej przenika od tkanek i lepiej wysyca je cysteiną. To ważne dla naszych tkanek, albowiem rola cysteiny wykracza daleko poza li tylko funkcję cegiełki służącej do budowania białek. więcej…

Siarka dla puszystych

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: organiczna siarka, MSM, choroba zwyrodnieniowa stawów, otyłość, zespół metaboliczny, wątroba, glukoza, lipidy, cholesterol, hiperglikemia, hiperinsulinemia, cukrzyca.

Dzisiaj o otyłości możemy mówić już jako o epidemii gnębiącej ludność krajów wysokorozwiniętych. Coraz częściej mówi się też o niej jako o chorobie, albowiem związane z nią przypadłości wykraczają daleko poza problemy estetyczne. Otyłość, szczególnie brzuszna, bardzo często związana jest z tzw. zespołem metabolicznym, w którym występują równocześnie: miażdżyca, cukrzyca i nadciśnienie. Otyłości często towarzyszą dodatkowo problemy wątrobowe, związane z wysoką kumulacją tłuszczu w komórkach tego organu. Otyłość, co zresztą logiczne, przyczynia się też do rozwoju schorzeń przeciążonego nadwagą aparatu ruchu, takich jak np. choroba zwyrodnieniowa stawów. Tym bardziej, że już sama otyłość usposabia organizm do produkcji większej ilości czynników zapalnych. więcej…

MSM – przez stawy do mięśni

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: MSM, organiczna siarka, tkanka łączna, tkanka mięśniowa, glutation, hormon wzrostu, testosteron, steroidy anaboliczno-androgenne, receptory androgenowe, IGF-1.

Korzystając z zajęć na siłowni i pragnąc wspomóc pracę nad sylwetką, poszukujemy zazwyczaj suplementów diety wpływających dodatnio na hipertrofię mięśni i redukcję tłuszczu. Z czasem trwania naszej pasji, gdy tu i tam już strzyka i pobolewa, dochodzi kolejny aspekt – ochrona stawów i ogólnie biernych elementów aparatu ruchu zbudowanych z tkanki łącznej, czyli ścięgien, powięzi i więzadeł. Ten problem staje się nie mniej istotny, albowiem niedostateczna regeneracja tych struktur może leżeć u podstaw drobnych i poważnych kontuzji, albo utrudniających pracę nad sylwetką, albo nawet kończących przygodę z siłownią. więcej…

Kurkumina: zdrowie i muskuły

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kurkumina, insulina, cytokiny, katabolina, kachektyna, miostatyna, cytokina IL-10, choroby o podłożu zapalnym, tkanka mięśniowa.

Kurkumina to żółty barwnik popularnej przyprawy kulinarnej – kurkumy, który zdobywa coraz większą sławę jako środek wybitnie sprzyjający zdrowiu. Kurkumina jest przede wszystkim naturalnym środkiem przeciwzapalnym, który w eksperymentach in vitro (poza organizmem) oraz w przedklinicznych modelach badawczych wykazywał właściwości lecznicze względem takich chorób, jak różnego typu zespoły bólowe i choroby neurodegeneracyjne, zapalenie jelit i alergie, a także infekcje i nowotwory. Na przestrzeni lat odkrywano i postulowano różne mechanizmy leżące u podstaw zdrowotnej aktywności kurkuminy, jednak z najświeższej pracy badawczej z tego zakresu (Mollazadeh, 2017) dowiadujemy się, że chodzi tu głównie o zdolność tego żółtego barwnika do pobudzania produkcji i wzmacniania tkankowej aktywności cytokiny IL-10. Tak więc również u ludzi, zdaniem autorów nowego badania, pozytywne efekty oddziaływania kurkuminy na zdrowie miałby wiązać się z jej zdolnością do zwiększania efektów wynikających z aktywności IL-10. więcej…

Apigenina skuteczniejsza od leków przeciwcukrzycowych

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: apigenina, cukrzyca, flawonoidy, glikogen, mięśnie, wątroba, talbutamid, glibenklamid.

Cukrzyca to obecnie powszechny problem zdrowotny. Dane szacunkowe pokazują, że z chorobą tą zmaga się w naszym kraju ok. 2 mln jego obywateli. Obok cierpiących na cukrzycę typu 1, warunkowaną genetycznie, największą rzeszę diabetyków tworzą ludzie dotknięci 2-gim typem tej przypadłości, zależnym, jak się powszechnie uważa, od stylu życia, a szczególnie diety nazbyt obfitującej w cukry proste i łatwo przyswajalne, czyli słodycze i wyroby z białej mąki. Sprawę pogarsza tutaj nadmiar tłuszczów zwierzęcych, zakłócających gospodarkę cukrową organizmu.

Jednak chyba najbardziej zgubnym elementem wysokokalorycznego, nieracjonalne sposobu odżywiania się jest niedostateczna podaż świeżych owoców i warzyw… Jak bowiem się okazuje, pewne szczególne składniki roślinne, nazywane ogólnie flawonoidami, są w stanie ochraniać nasz organizm przed rozwojem cukrzycy. A prawda ta dotyczy w pierwszej kolejności flawonoidu nazywanego apigeniną… więcej…

Palenie zabija, chlorella ochrania

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: palenie tytoniu, rak płuc, chlorella, aktywność przeciwnowotworowa.

Rak płuc to sztandarowy przykład choroby na własne życzenie; 90% zachorowań dotyczy bowiem w tym przypadku nałogowych palaczy tytoniu. W Polsce na raka płuc zapada każdego roku ok. 20 tys. osób. Maleje na szczęście zachorowalność i umieralność na raka płuca mężczyzn w młodszych grupach wiekowych, rośnie natomiast niestety pośród kobiet we wszystkich grupach. Kobieta wypalająca tyle samo papierosów, co mężczyzna, jest znacznie bardziej narażona od niego na rozwój nowotworu. Na skutek raka płuc umiera obecnie rocznie ok. 6.5 tys. Polek, czyli aż trzy raz więcej, niż w latach 70. i 80.

Nie wypada więc nic innego, jak tylko rzucić palenie. Jeżeli jednak kolejne próby nie przynoszą efektu, należy zadać pytanie, czy istnieje jakieś inne rozwiązanie…? Najnowsze badania wydają się pokazywać, że każdy palacz może chronić swoje płuca za pomocą chlorelli. więcej…

Astaksantyna – barwna ochrona prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: astaksantyna, prostata, przerost gruczołu krokowego, rak stercza, androgeny, DHT.

Specjaliści szacują, że co drugi współczesny mężczyzna zgłosi się po pomoc medyczną z powodu zapalenia prostaty, 75% mężczyzn – z powodu przerostu gruczołu krokowego, a ponad 40% panów zachoruje na raka stercza. Powszechność schorzeń gruczołu krokowego urosła więc już dzisiaj do rangi problemu plagi cywilizacyjnej. więcej…

Kolagen typu II w stawach i dla stawów

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: białka kolagenowe, kolagen natywny typu II, hydrolizaty kolagenu, chrząstka stawowa, choroba zwyrodnieniowa stawów, reumatoidalne zapalenie stawów, przeciążenia sportowe, regeneracja chrząstki stawowej.

Stawy to tzw. bierne elementy aparatu ruchu, do których należą również inne struktury zbudowane z tkanki łącznej, takie jak np. ścięgna czy więzadła. Elementy bierne ściśle współpracują z aktywnymi mięśniami, wynosząc na zewnątrz tego układu siły generowane we włóknach mięśniowych; są więc absolutnie niezbędne do manifestacji naszej zdolności ruchowej. Kiedy więc nasza aktywność fizyczna rośnie, największym przeciążeniom podlegają właśnie bierne elementy aparatu ruchu, w szczególności stawy. Odczuwają to osoby żyjące aktywnie, uprawiające sporty drużynowe i indywidualne, nie wspominając już o amatorach ćwiczeń siłowych, u których np. treningi mięśni nóg z dużymi ciężarami potrafią ekstremalnie przeciążyć chrząstkę stawową. Dlatego suplementy skutecznie regenerujące chrząstkę stawową pozostają nieustannie w kręgu zainteresowań osób aktywnych fizycznie, a szczególnie wyczynowców narażonych na przeciążenia i związane z nimi kontuzje. więcej…

Kurkumina i boswelia w treningu po 40-tce

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kurkumina, kwas bosweliowy, trening fizyczny, glukoza, glikacja, ROS, AGEs, RAGE, NF-kB, mTOR, kachektyna, katabolina, miostatyna.

Ruch to zdrowie! Prawdę tę znamy doskonale. Fakt ten potwierdzają badania naukowe. Wysiłek fizyczny pozwala nam utrzymać w dobrej kondycji ciało do późnych lat i odsunąć w czasie proces starzenia się organizmu. Jednakże „więcej”, jak w wielu sytuacjach, również w przypadku ruchu nie oznacza „lepiej”. Również i tę prawdę potwierdzono niedawno badaniami…

Dlaczego ruch jest zdrowy?

więcej…

NAC jako lek przeciwstarzeniowy

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: N-acetylocysteina, NAC, glutation, telomeraza, telomery, proces starzenia się organizmu.

N-acetylocysteina, którą znamy również pod skróconym symbolem NAC, to biologicznie aktywna forma jednego z aminokwasów – cysteiny. Aminokwasy tworzą w naszym organizmie białka i peptydy, gdzie pierwsze budują w pierwszej kolejności struktury naszego ciała, zaś drugie regulują przede wszystkim jego funkcje życiowe. Natomiast cysteina słynie głównie z tego, że jest prekursorem peptydu nazywanego glutationem, zaś jej wysoce aktywna biologicznie postać – NAC – z tego, że podnosi w organizmie poziom glutationu.

Glutation to bodaj jedna z najciekawszych, jeżeli można użyć takiego słowa, molekuł naszego ciała. Wytwarzają go wszystkie organizmy żywe, poczynając o organizmów jednokomórkowych a kończąc na organizmie człowieka. Glutation gromadzi się w komórkach, w relatywnie wysokich stężeniach, co świadczy o jego wyjątkowym znaczeniu dla przebiegu procesów życiowych. Dowiedziono na przykład, że w dodatniej relacji z poziomem glutationu pozostaje aktywność telomerazy i długość telomerów, co oznacza, że im więcej glutationu – tym aktywniejsza telomeraza i dłuższe telomery. Dlatego warto wyjaśnić, co to są telomery i telomeraza, i jaki zachodzi związek pomiędzy aktywnością telomerazy i długością telomerów a czasem i jakością naszego życia. więcej…

NAC – wszechstronny protektor wątroby

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: N-acetylocysteina (NAC), leki przeciwbólowe, paracetamol, polekowe uszkodzenie wątroby, niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD), niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (NASH).

Narząd o wyjątkowym znaczeniu życiowym, jakim jest wątroba, nazywamy obrazowo „laboratorium chemicznym naszego organizmu”. A to głównie z tego powodu, że zajmuje się w pierwszej kolejności przetwarzaniem praktycznie wszystkich związków chemicznych, czy to pobranych przez organizm z otoczenia, czy też wytwarzanych we wnętrzu naszych tkanek. Jeżeli chodzi o składniki pożyteczne dla zdrowia, to wątroba stoi niejako w centrum gospodarki nimi. Jeżeli mówimy natomiast o związkach szkodliwych czy wręcz toksycznych, wątroba pozbawia je aktywności i ułatwia ich usuwanie poza organizm.

Co szkodzi wątrobie?

więcej…

K2 – mniejsze ryzyko zgonu

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: witamina K, filochinon, menachinony, MK-7, soja, natto, kalcyfikacja tkanek miękkich, choroby układu krążenia.

Nastała moda na suplementację witaminy K. Ostatnio wiele pisuje się również o tej witaminie, wcześniej uznawanej jedynie za czynnik niezbędny do prawidłowego krzepnięcia krwi. Wszystko to za sprawą unikalnej jej roli w gospodarce wapniowej. Chodzi o to, że z jednej strony witamina K sprzyja wbudowywaniu wapnia w kości i chroni nas tym sposobem przed osteoporozą, z drugiej zaś hamuje kalcyfikację (wapnienie) tkanek miękkich, głównie naczyń krwionośnych i zastawek serca, zapobiegając rozwojowi chorób krążenia.

Tak jak w przypadku wszystkich witamin, ważnym źródłem witaminy K jest pożywienie. Najbogatszym źródłem witaminy K są zielone części jadalne roślin konsumpcyjnych. Już np. 5 g suszonej bazylii niemal całkowicie zaspokaja zapotrzebowanie naszego organizmu na witaminę K. Problem w tym, że chodzi tutaj o witaminę K1, czyli  filochinon, który wprawdzie sprawdza się bardzo dobrze jako czynnik utrzymujący prawidłową krzepliwość krwi, nie do końca spełnia jednak nadzieje jako środek hamujący kalcyfikację tkanek miękkich. Spożywany przez 3 lata przez starszych ochotników, w dawce przekraczającej ponad 5-krotnie zalecaną porcję dobową, spowalniał jedynie o 6% postęp istniejącej już kalcyfikacji tętnicy wieńcowej, w porównaniu z placebo (Shea, 2009). więcej…

Pij kawę, żyj dłużej

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kawa, herbata, kofeina, kwas chlorogenowy, katechiny, telomery, długowieczność.

Obok herbaty kawa jest najchętniej spożywanym napojem używkowy na świecie; wypijamy jej ponad 2 miliardy filiżanek dziennie. Jedni wywodzą nazwę kawy od abisyńskiej prowincji Kaffa, chociaż inni są zdania, że pochodzi ona od arabskiego słowa „gahwa” czy „kahwa”, które należałoby tu tłumaczyć jako „siła”. Dzisiaj już wiemy, że kawa chroni nas przed kilkoma typami nowotworów (m.in. rakiem okrężnicy, skóry, sutka i prostaty), cukrzycą oraz chorobami neurodegeneracyjnymi i układu krążenia. Od pewnego czasu coraz głośniej też o tym, że kawa zapobiega otyłości i ułatwia redukcję wagi, szczególnie gdy mówimy o tzw. kawie zielonej, czyli o jej surowych, nieprażonych ziarnach. więcej…

Imbir – lek na starość

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: imbir, gingerol, mitochondria, mtDNA, mitoptoza, biogeneza mitochondriów, proces starzenia się organizmu.

Imbir znamy najlepiej jako przyprawę korzenną, dodawaną najczęściej do dań o nucie orientalnej. Jednakże imbir to jednocześnie zioło, czy też pokarm, o szerokich właściwościach zdrowotnych. Dzisiaj mamy już pewność, że imbir może być szczególnie pomocny w profilaktyce cukrzycy i nowotworów, a także w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów. Najnowsze badanie pokazuje dodatkowo, że za pomocą imbiru możemy potencjalnie hamować proces starzenia się organizmu.

Co wiemy o starości

więcej…

PQQ a zdrowie wątroby

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: pirolochinolinochinon, PQQ, wątroba, mitochondria, niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby, NAFLD.

Wątroba to największy gruczoł naszego ciała, a jednocześnie narząd o wyjątkowym znaczeniu życiowym. Wątroba, nazywana obrazowo laboratorium chemicznym organizmu, zajmuje się w pierwszej kolejności przetwarzaniem praktycznie wszystkich związków chemicznych, czy to pobranych przez organizm z otoczenia, czy też wytwarzanych we wnętrzu naszych tkanek. Jeżeli chodzi o składniki pożyteczne dla zdrowia – wątroba stoi niejako w centrum gospodarki nimi. Jeżeli mówimy natomiast o związkach szkodliwych czy wręcz toksycznych – wątroba pozbawia je aktywności i ułatwia ich usuwanie poza organizm. więcej…

Berberyna: naturalny antydepresant

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: berberyna, depresja, neuroprzekaźniki, noradrenalina, serotonina, dopamina, receptory sigma.

Berberyna, co słyszymy już w samej jej nazwie, jest głównym składnikiem aktywnym ozdobnego i leczniczego berberysu. W berberynę obfitują głównie korzenie i kora tej rośliny, a że jest to alkaloid o właściwościach antybiotycznych, dlatego od dawien dawna wykorzystywano te dwa surowce zielarskie przy rozmaitych problemach infekcyjnych. Jako środek leczniczy berberys był stosowany już przez starożytnych medyków Babilonu i Indii. W średniowieczu leczono nim z powodzeniem żółtaczkę i malarię. Gorącą propagatorką berberysu była w tamtych czasach święta Hildegarda, okrzyknięta „pierwszą niewiastą pośród lekarzy”. A w siedemnastowiecznej Anglii roślina ta zaczęła być powszechnie stosowana jako środek przeciwko schorzeniom wątroby. Berberys zalecano w przypadku braku apetytu, w kamicy żółciowej, w przewlekłym zapaleniu wątroby, nieżycie pęcherzyka żółciowego, a jako środek rozkurczowy, również w kamicy nerkowej i w wielu innych chorobach. Poza działaniem przeciwbakteryjnym, berberyna wykazuje aktywność przeciwpierwotniakową, przeciwbiegunkową, przeciwnowotworową, przeciwcukrzycową i przeciwzapalną, a do tego obniża jeszcze poziom cholesterolu i ciśnienie tętnicze. W tym miejscu warto skupić się jednak na ogólnie mniej znanej, za to niezwykle pomocnej, aktywności przeciwdepresyjnej berberyny. więcej…

Fosfatydyloseryna odwraca proces starzenia się mózgu

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: ARCD, fosfatydyloseryna, funkcje poznawcze, zdolność uczenia się i zapamiętywania, teorie starzenia się mózgu.

Związane z wiekiem pogorszenie funkcji poznawczych, opatrywane przez specjalistów skrótem ARCD, to termin określający utratę pamięci w osób starszych, które poza tym, z punktu widzenia danych medycznych, są zazwyczaj najzupełniej zdrowe. Jest więc to pewien stan fizjologiczny, wiążący się z przebiegiem procesu starzenia się organizmu, a nie przebiegiem procesów chorobowych, pojawiający  się niejednokrotnie już w wieku średnim i bardzo często u ludzi starszych. Tak więc wiele osób ogólnie zdrowych już w czterdziestej lub pięćdziesiątej wiośnie życia, a czasem nawet trzydziestej, doświadcza tych mankamentów funkcji psychicznych; przytrafiają się im np. problemy z odszukaniem okularów czy kluczy. Mają coraz większe trudności w zapamiętywaniem imion i nazwisk oraz dopasowaniem tych personaliów do twarzy konkretnych osób, a po przeczytaniu jakiejś ważnej informacji, zapominają jej treść w przeciągu kilku minut. Ocenia się, że ponad 40% populacji w przedziale wiekowym 50-59 lat cierpi z powodu ARCD, ponad 50% w przedziale 60-69, a w jeszcze bardziej zaawansowanym wieku odsetek dotkniętych tą przypadłością sięga 80%. Deficyt pamięci związany z upływem lat jest wyraźny; tracimy ok. połowę naszych możliwości pamięciowych z wieku 25 lat w przedziale 50-59, a nawet do trzech czwartych po przekroczeniu 70. roku życia. Ludzie cierpiący z powodu ARCD napotykają poważne problemy w miejscu pracy i w życiu osobistym, gdyż nie są już w stanie funkcjonować na tak wysokich obrotach umysłowych, jak kiedyś. więcej…

Metformina odmładza, ale tylko w połączeniu z witaminą B12

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: metformina, witamina B12, cukrzyca, choroby układu sercowo-naczyniowego, nowotwory, awitaminoza B12, zespół geriatryczny, procesy starzenia się organizmu.

Metformina jest lekiem przeciwcukrzycowym, stosowanym standardowo w przypadku cukrzycy typu 2. Niespodziewanie okazało się jednak, że środek ten może kandydować do miana pigułki przeciwstarzeniowej. Czy faktycznie naukowcy wpadli na trop molekuły przedłużającej młodość? Wiele wskazuje na to, że tak! Jednak również w przypadku metforminy natrafili na problemy dotyczące stosowania każdego leku – niepożądane efekty działania.

Lek na cukrzycę i starość więcej…

Donosowa B12 – oręże w walce ze starością

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: witamina B12, zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka, awitaminoza B12, zespół geriatryczny.

Człowiek niezmiennie próbuje odsunąć widmo starości, w związku z czym poszukuje leków przywracających młodość w laboratoriach chemicznych i w wielkim laboratorium natury – w przyrodzie. Możliwe jednak, że przysłowiowy dowcip nie polega na tym, aby wprowadzić do organizmu nieznaną dotąd substancję, która wyleczy starość, ale na tym, by przyjrzeć się od dawna znanym składnikom naszego organizmu, których drastycznie ubywa z wiekiem a których uzupełnienie przedłuży nam młodość. Naukowcy nie mają ostatnio cienia wątpliwości, że jednym z takich ubywających na starość, przywracających młodość składników jest znana od dawna witamina B12. więcej…

Glutation przy statynach

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: statyny, cholesterol, glutation, peroksydaza glutationowa, selenocysteina, selenoproteiny, aktywny izopren, cukrzyca, mięśnie, serce, wątroba.

Cholesterol obarczono winą za niemal całe zło tego świata. Wysoko podniesiony poziom cholesterolu może oczywiście sprzyjać rozwojowi chorób układu krążenia, niemniej związek ten jest nam absolutnie niezbędny do życia. Diagnoza mówiąca o wysokim poziomie cholesterolu jest najczęściej dla lekarza pretekstem do wystawienia nam recepty na lek z grupy statyn – środków hamujących produkcję cholesterolu. Statyny nie są jednak idealnym rozwiązaniem, albowiem generują liczne i poważne, niepożądane efekty działania, szczególnie w obszarze tkanki mięśniowej i wątroby, a także mogą przyczyniać się do rozwoju cukrzycy. Ponieważ lekarze nie informują najczęściej pacjentów o tym fakcie, dlatego też, decydując się na terapię z użyciem statyn, warto ocenić zagrożenie i dowiedzieć się, co bywa jego przyczyną i jak uniknąć przykrych konsekwencji przewlekłego stosowania leków z tej grupy. więcej…

Twoje jelita będą Ci wdzięczne za mango

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: bifidobakterie, kwas masłowy, kolonocyty, mango.

Na ogół wszyscy wiemy, że powinniśmy spożywać produkty roślinne i ukwaszone, by uzupełniać błonnik i odnawiać pożyteczną florę jelitową. Wiemy z reguły również, że takie postępowanie ma sprzyjać zdrowiu naszego układu pokarmowego, najczęściej nie rozumiemy jednak w pełni – dlaczego… więcej…

Boswellia – najlepsze zioło na stawy

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: boswellia, pentacykliczne triterpenoidy, AKBA, kortykosterydy, stan zapalny, degradacja chrząstki stawowej, choroba zwyrodnieniowa stawów.

Choroba zwyrodnieniowa, czyli osteoartroza, jest najdotkliwszym problemem dotykającym stawów. W niektórych populacjach zwyrodnienie atakuje ponad 20% osób w wieku powyżej 40. roku życia. Dane szacunkowe wskazują, że z powodu osteoartrozy cierpi 2 miliony Polaków i że choroba ta jest jedną z najczęstszych przyczyn ograniczenia ich sprawności ruchowej.

Problemy stawowe

więcej…

Cytrusowe panaceum

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: bioflawonoidy cytrusowe, zespół metaboliczny, miażdżyca naczyń, nadciśnienie tętnicze, oporność insulinowa, stłuszczenie wątroby, otyłość.

Początek XX w. był epoką szalonego rozwoju witaminologii – nauki o witaminach. Chociaż istnienie niezbędnych do życia mikroskładników pokarmowych, różnych od makroskładników – cukrów, tłuszczów i białek, postulowano już od dużo wcześniej, to dopiero w 1913 r. pierwszy tego typu związek (witaminę B1) wyizolował Kazimierz Funk, wprowadzając jednocześnie do nauki powszechną dziś nazwę: „witamina” – amina niezbędna do życia. Dzięki odkryciu naszego rodaka odeszła w niepamięć ciężka choroba beri beri, która okazała się prostą awitaminozą B1. więcej…

Boswellia dla astmatyka

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: boswellia, kwasy bosweliowe, kortykosterydy, kurkuma, lukrecja, astma oskrzelowa, astma wysiłkowa.

Wprawdzie epidemia astmy to problem ostatnich dziesięcioleci, sama choroba nie jest zjawiskiem nowym i znana była już starożytnym Egipcjanom. Obecnie używaną nazwę chorobie tej nadał ok. 450 r. p.n.e. Hipokrates, a chodziło w tym przypadku o greckie słowo asthma – „zadyszka”. Jak szacują specjaliści, w dzisiejszych czasach cierpi z powodu tej choroby ok. 300 milionów ludzi na całym świecie, a odsetek chorych sięga w niektórych krajach wysokorozwiniętych – nawet 18%. więcej…

Boswellia i prostata

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: boswellia, kwasy bosweliowe, gruczoł krokowy, przerost prostaty, rak stercza.

Boswellia jest rodzajem kadzidłowca z rodziny roślin osoczynowatych. Drzewa kadzidłowe wytwarzają żywicę, zbieraną od tysięcy lat przez naszych przodków i wykorzystywaną jako kadzidło lub lek, a nazywaną w dawnych czasach – olibanum. Głównymi, aktywnymi fizjologicznie składnikami olibanum są kwasy bosweliowe, należące do chemicznej grupy pentacyklicznych triterpenoidów, nazywanych wymiennie metylo- lub pseudosteroidami. A ponieważ powszechnie wiadomo, że steroidy tworzą szeroką grupę hormonów ludzkiego organizmu, dlatego nie dziwi fakt, że podobne do steroidów substancje roślinne mogą działać na nasz organizm podobnie do hormonów steroidowych. więcej…

Tokotrienole na… bóle brzucha

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: tokotrienole, stres, niesterydowe leki przeciwzapalne, układ pokarmowy.

Tokotrienole klasyfikowane są zwyczajowo jako molekuły z grupy witaminy E, złożonej przede wszystkim ze związków nazywanych tokoferolami. Możemy jednak uznać to za swego rodzaju zaszłość historyczną, dzisiaj bowiem już wiemy, że najszerzej rozpowszechniony w pożywieniu tokotrienol, pomimo zbliżonej budowy, wykazuje ledwie 1% aktywności najaktywniejszego tokoferolu jako witamina E. Tokotrienole występują zazwyczaj, obok tokoferoli, w olejach roślinnych, a najbogatszym ich źródłem jest czerwony olej palmowy. Choć dużo słabsze jako witamina E, czyli czynniki podtrzymujące płodność,  posiadają znacznie wyższe i lepiej udokumentowane zalety zdrowotne, w porównaniu z tokoferolami, szczególnie w obszarze aktywności skierowanej przeciwko nowotworom, miażdżycy, osteoporozie, stanom zapalnym, chorobom neurodegeneracyjnym oraz dysfunkcjom wątroby. więcej…

Kochasz słodycze…? Pamiętaj o karnozynie!

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: karnozyna, karnozylacja, glukoza, fruktoza, glikacja, AGEs, mięśnie, serce, mózg, sarkopenia, niewydolność serca, choroby neurodegeneracyjne, procesy starzenia się organizmu.

Naszą miłość do słodyczy znakomicie wyrazili bracia Golec w jednej ze swoich piosenek. Ta miłość – to efekt przystosowania do środowiska: słodki smak informuje nas o obecności w pożywieniu cukru, czyli podstawowego paliwa napędzającego procesy życiowe, przebiegające w komórkach naszego organizmu. To, co dzisiaj nazywamy cukrem, to w zasadzie dwa węglowodany – glukoza i fruktoza. Nasi przodkowie odbierali ich smak jako nadzwyczaj atrakcyjny, co motywowało ich do poszukiwania w otoczeniu pokarmów, szybko dostarczających wysokich porcji energii. A że życie to energia – atrakcyjność słodkiego smaku ułatwiała przetrwanie w środowisku.

Ponieważ w dawnych czasach niełatwo było znaleźć w przyrodzie lub wydrzeć jej coś słodkiego (dojrzały owoc, soczysty korzeń czy też strzeżony rojem żądeł miód) a cukry nie tworzyły zazwyczaj więcej, jak kilka procent masy naturalnego łakocia, dlatego nasze zmysły niezwykle wyczuliły się na słodki smak a słodycz stała się bodaj najbardziej pożądanym ze smaków. Kiedy weszliśmy więc w erę gospodarki towarowej i zaczęło rządzić nami prawo popytu i podaży, nauczyliśmy się zaspokajać popyt na słodycze, rozpoczynając od udomowienia pszczół, kończąc  na izolacji cukru z buraków i trzciny cukrowej.

Problem w tym, że cukier jest nam niezbędny do życia, jednak tylko w ilościach, jak dawniej, naturalnie występujących w powszednim pożywieniu. Natomiast w obecnie spożywanych dawkach – sprowadza liczne problemy zdrowotne i ostatecznie… zabija. więcej…

Coś na wątrobę: tokotrienole

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: tokotrienole, wątroba, niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby, niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby, marskość wątroby, rak wątroby, przeszczep wątroby.

Trudno kategorycznie stwierdzić, że jakiś jeden narząd czy organ jest ważniejszy od drugiego; wszystkie są nam niezbędne do życia. Możemy jednak powiedzieć, że wątroba to narząd o wyjątkowym znaczeniu życiowym. Wątrobę nazywamy czasami obrazowo – laboratorium chemicznym naszego organizmu. I słusznie… wątroba zajmuje się bowiem w pierwszej kolejności przetwarzaniem praktycznie wszystkich związków chemicznych, czy to pobranych przez organizm z otoczenia, czy też wytwarzanych we wnętrzu naszych tkanek. Jeżeli chodzi o składniki pożyteczne dla zdrowia – wątroba stoi niejako w centrum gospodarki nimi. Jeżeli mówimy natomiast o związkach szkodliwych czy wręcz toksycznych – wątroba pozbawia je aktywności i ułatwia ich usuwanie poza organizm. więcej…

Karnozyna: eliksir dla serca

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: karnozyna, choroba wieńcowa, zespół metaboliczny, przewlekła niewydolność serca.

Przewlekła niewydolność serca jest jedną z chorób układu krążenia, wynikającą z dysfunkcji mięśnia sercowego, której głównymi objawami są duszności, obrzęki, kaszel oraz nietolerancja wysiłku. Do jej rozwoju prowadzi zazwyczaj nieleczone lub źle leczone nadciśnienie tętnicze, cukrzyca oraz choroba wieńcowa, czyli niedokrwienna choroba serca. Natomiast do rozwoju tych trzech ostatnich przypadłości, występujących zazwyczaj razem i towarzyszących najczęściej otyłości, i nazywanych wtedy zespołem metabolicznym, usposabia wysokokaloryczna dieta przy bezczynności ruchowej. więcej…

Niebieskie pigułki na… stawy

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: fikocyjanina, spirulina, klamath, kontuzje sportowe, zwyrodnienie stawów, osteoartroza.

Tabletka w niebieskim kolorze zasłynęła jako lek na męskie problemy. Niebieski kolor nie jest jednak przypisany jedynie do sfery płciowej. Pewien niebieski barwnik okazał się bowiem niezwykle wszechstronnym środkiem terapeutycznym, pomocnym przy wielu schorzeniach, m.in. przy problemach stawowych. więcej…

Spirulina: alga dla prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: spirulina, fikocyjanina, testosteron, przerost gruczołu krokowego, PSA, rak stercza.

Powszechność schorzeń prostaty, nazywanej synonimowo gruczołem krokowym lub sterczem, urosła do rangi problemu plagi cywilizacyjnej. Specjaliści szacują, że co drugi współczesny mężczyzna zgłosi się po pomoc medyczną z powodu zapalenia prostaty, 75% mężczyzn – z powodu przerostu gruczołu krokowego, a ponad 40% panów zachoruje na raka stercza. Badania pokazują jednak, że spożywanie popularnej, niebieskozielonej algi o szerokich właściwościach zdrowotnych – spiruliny – może chronić nas, mężczyzn, przed przynajmniej dwoma z wyżej wymienionych problemów: przerostem gruczołu krokowego i rakiem prostaty. więcej…

Witamina K – lekiem na raka

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: witamina K, filochinon, menachinony, MK-4, MK-7, MK-9, witamina C, stres oksydacyjny, nowotwory, prostata.

Moda na suplementację witaminy K rozpoczęła się w chwili, w której ustalono, że ten znany od 1929 r. składnik pokarmowy nie tylko jest niezbędny do utrzymania prawidłowej krzepliwości krwi, ale jednocześnie zapobiega zrzeszotnieniu kości (osteoporozie) oraz zwapnieniu i stwardnieniu naczyń krwionośnych (sklerozie). Ale rozwój badań nad witaminą K przyniósł kolejne rewelacje: ten szczególny składnik pokarmowy może okazać się równie skuteczny w profilaktyce raka, a nawet leczeniu chorób nowotworowych. więcej…

Menachinony w żywności i suplementach

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: witamina K, filochinon, menachinony, MK-4, MK-7, MK-9, witamina D, IGF-1, testosteron, steroidy anaboliczno-androgenne, kalcyfikacja tkanek miękkich.

Menachinony to aktywniejsze formy witaminy K. Ostatnio wiele pisuje się o witaminie K, wcześniej uznawanej jedynie za czynnik niezbędny do prawidłowego krzepnięcia krwi, a to głównie z uwagi na unikalną jej rolę w gospodarce wapniowej.

Wszyscy zapewne wiemy, że niedobór wapnia w starszym wieku prowadzi do zrzeszotnienia kości – osteoporozy, a ta z kolei – do złamań i unieruchomienia, a czasami nawet – całkowitej utraty samodzielności. Najpowszechniejszą profilaktyką osteoporozy były do niedawna suplementy zestawiające wapń z witaminą D. Te natomiast, zwiększając poziom wapnia w krwiobiegu i jego wbudowywanie w kości, wprawdzie chroniły nas z jednej strony przed osteoporozą, z drugiej narażały jednak na kalcyfikację (zwapnienie) tkanek miękkich, szczególnie naczyń krwionośnych, wprowadzającą rozmaite, niebezpieczne dla zdrowia i życia perturbacje w układzie krążenia. Kiedy natomiast ustalono, że długo niedoceniana witamina K posiada tę unikalną właściwość, że z jednej strony wzmacnia kości, z drugiej zaś powstrzymuje kalcyfikację tkanek miękkich, jej molekuła pojawiła się, obok wapnia i witaminy D, w suplementach zapobiegających osteoporozie. więcej…

SAM jako regenerator stawów

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: SAM, S-adenozylometionina, niesteroidowe leki przeciwzapalne, NLPZ, choroba zwyrodnieniowa stawów, osteoartroza, metylacja.

Problemem najdotkliwiej dotykającym stawy jest oczywiście choroba zwyrodnieniowa stawów, czyli – osteoartroza. W niektórych populacjach zwyrodnienie atakuje ponad 20% osób w wieku powyżej 40. roku życia. Dane szacunkowe wskazują, że z powodu osteoartrozy cierpi 2 miliony Polaków i że choroba ta jest jedną z najczęstszych przyczyn ograniczenia ich sprawności ruchowej. więcej…

Pieprzyć raka prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: piperyna, kurkumina, docetaxel, biodostępność, rak stercza.

Piperyna odpowiada za ostry smak pieprzu. Jest główną substancją aktywną ziaren tej przyprawy, obdarzoną szerokimi właściwościami zdrowotnymi, gdzie na pierwszy plan wysuwa się zdolność ułatwiania wchłaniania i utrudniania eliminacji składników pokarmowych, substancji aktywnych roślin i leków. W ten sposób piperyna poprawia tzw. biodostępność tych związków, a szczególnie wyraźnie tendencje te zaznaczają się w odniesieniu do aminokwasów, beta karotenu, koenzymu Q10, witaminy B6, selenu, resweratrolu i kurkuminy. Przykładowo: piperyna zwiększa biodostępność kurkuminy o 2000%. Dlatego też, w recepturach rozmaitych suplementów złożonych, znajdujemy ją jako dodatek potęgujący przyswajanie pozostałych składników. Sporo wiemy również o piperynie jako o spalaczu tłuszczu; w badaniach dowiedziono, że substancja ta ułatwia redukcję tkanki tłuszczowej (Okumura, 2010; Shah, 2011; Arcaro, 2014; BrahmaNaidu, 2014), ochraniając przy tym jednocześnie tkankę mięśniową (Dib, 2008; BrahmaNaidu, 2014). Całkiem świeże badania pokazują również, że piperyna może być niezwykle przydatna w walce z uciążliwą plagą trapiącą współczesnych mężczyzn – rakiem prostaty. więcej…

PQQ kontra CRP

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: PQQ, CRP, cholesterol, stan zapalny, statyny, rabdomioliza, miopatia, incydent sercowo-naczyniowy, zawał mięśnia sercowego, udar niedokrwienny, nagła śmierć sercowa.

PQQ, czyli pirolochinolinochinon (znany również jako methoxatin), to mikroskładnik pokarmowy o charakterze witaminy, zbliżony budową i aktywnością do ubichinonu (koenzymu Q10) i menachinonu (witaminy K).
Natomiast CRP, czyli białko C-reaktywne (C-Reactive Protein), pojawia się we krwi jako efekt stanu zapalnego, m.in. toczącego się w naczyniach krwionośnych, w związku z czym stanowi niezwykle trafny wskaźnik kondycji naszego układu krążenia.
Ponieważ niedawno wykazano ewidentną korelację pomiędzy poziomem spożycia PQQ a wartością stężenia CRP w ludzkiej krwi, dlatego warto przyjrzeć się dzisiaj bliżej jednej i drugiej cząsteczce. więcej…

Mangostan: męski owoc 2

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: mangostan, inhibitor aromatazy, estradiol, testosteron, tkanka tłuszczowa, miogeneza, masa mięśniowa.

„Męskim owocem” nazwałem owoc granatu, w artykule opublikowanym kilka lat temu na tej samej stronie. A wszystko to z uwagi na zdolność jego składników do blokowania aktywności estrogenów, podnoszenia poziomu testosteronu, ochrony prostaty i przyspieszania rozwoju siły naszych mięśni. Nietrudno zgadnąć, że wszystkie te kierunki działania mają ogromne znaczenie dla męskiej natury i sylwetki, jak również dla sportowców korzystających ze sterydów anabolicznych w celach dopingowych, u których wzrasta poziom szpecącego męskie piersi estradiolu (lipo- i ginekomastia), spada poziom anabolicznego oraz kształtującego nastrój, libido i potencję testosteronu, jak również wzrasta zagrożenie schorzeniami prostaty. Z lektury wpisów na forach internetowych wiem, że granat znakomicie „zaszczepił się” w świadomości pakerów i wszedł na dobre do arsenału suplementów kulturystycznych.

W świetle zgromadzonych wyników badań naukowych jako „męski owoc” jawi nam się równie jaskrawo smakowity owoc mangostanu. więcej…

PQQ i SAM – młodość dzięki mitochondriom

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: mitochondrialna teoria starzenia się organizmu, mitochondria, biogeneza mitochondriów, sarkopenia, aktywność fizyczna, PGC-1 alfa, pigułki treningowe, PQQ, SAM.

Fenomen starości fascynuje człowieka od zarania ludzkiego gatunku. Narzędzia naukowe pozwalają nam, od pewnego czasu, badać mechanizmy leżące u podstaw tego zjawiska. W poprzednich dekadach ogłoszono kilka teorii starzenia się organizmu. Niektóre z nich odrzucono, niektóre zmodyfikowano, inne podtrzymano, ale generalnie wydaje się, że aktualnie jedna broni się wyjątkowo znakomicie: mitochondrialna. więcej…

Chlorella spala tłuszcz i odmładza muskuły

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: chlorella, zespół metaboliczny, sarkopenia, insulina, IGF-1, dehydrogenaza aldehydowa, dialdehyd malonowy, kinaza mTOR, tkanka mięśniowa.

Z wiekiem spowalnia metabolizm, więc szybciej obrastamy tłuszczem; tuczy nawet niewielki nadmiar kalorii w codziennej diecie. Z wiekiem ubywa jednocześnie tkanki mięśniowej, a starczy zanik (atrofię) mięśni nazywamy sarkopenią. Ubytek mięśni jest właśnie jedną z przyczyn ułatwionego rozwoju otyłości i miażdżycy; pracujące mięśnie są bowiem głównym konsumentem tłuszczu i cholesterolu. Mięśnie produkują również i eksportują do krwi tzw. dobry cholesterol (HDL) oraz szeroką gamę rozmaitych hormonów tkankowych, wpływających pozytywnie na zdrowie (chroniących m.in. przed rakiem). Pracujące mięśnie spalają również glukozę, dlatego zanik tkanki mięśniowej prowadzi do wzrostu poziomu cukru we krwi – do cukrzycy. Z upływem lat pogarsza się więc ostatecznie obraz metaboliczny organizmu i stan naszego zdrowia (chodzi tutaj głównie o tzw. zespół metaboliczny, w którym występują jednocześnie: otyłość, miażdżyca, cukrzyca i nadciśnienie), za co w ogromnej mierze odpowiada niedobór masy mięśniowej.

więcej…

Chlorofil leczy światłem

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: chlorofil, porfiryny, pirofeoforbid-a, mitochondria, światło czerwone, światło niebieskie, ATP, długowieczność, zdrowie.

Istotą egzystencji materii ożywionej jest zdolność do pobierania energii z otoczenia i przekształcania jej w energię użyteczną, magazynowaną w związku o nazwie ATP, napędzającą własne procesy życiowe, przebiegające w środowisku wewnętrznym organizmu. Niezależnie od gałęzi ewolucyjnej – czy to w królestwie roślin, czy zwierząt – biologicznych przemiany energetycznych dokonują jedne i te same związki – niejakie porfiryny. Różnica polega tu tylko na tym, że porfiryny roślinne, nazywane chlorofilem, przyłączają magnez i przyjmują zieloną barwę, podczas gdy zwierzęce, nazywane hemem – żelazo i barwę czerwoną. Jedne i drugie porfiryny działają w wyspecjalizowanych organellach komórek roślin i zwierząt: chlorofil – w chloroplastach, hem – w mitochondriach, z tym że pierwszy barwnik przemienia w energię użyteczną – energię słoneczną, natomiast drugi – energię wiązań chemicznych organicznych składników pokarmowych. więcej…

Kurkumina – prawie jak insulina

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kurkumina, insulina, cukrzyca, glukoza, masa mięśniowa.

W opublikowanym niedawno na tej stronie artykule – „Kurkumina jako spalacz tłuszczu i protektor zdrowia metabolicznego” – omawiałem, obok eksperymentów potwierdzających pozytywny wpływ tego żółtego barwnika kurkumy na redukcję tkanki tłuszczowej i funkcje układu krążenia, jedno bardzo poważne badanie kliniczne, wykonane przy współudziale 240. pacjentów ze zdiagnozowanym stanem przedcukrzycowym, które udowodniło, że kurkumina niezwykle skutecznie powstrzymuje rozwój cukrzycy (Chuengsamarna, 2012).
Dzisiaj planuję powrócić do tej problematyki, a wszystko za sprawą bardzo świeżej publikacji z grudnia 2014 r., która dopiero niedawno pojawiła się w pełnym tekście, w sieci. Badanie, które właśnie zamierzam w tym miejscu omówić, jest podwójnie ciekawe, gdyż uzyskane przez jego autorów wyniki pobudzą bez wątpienia nie tylko wyobraźnię diabetyków, ale również sportowców, a w szczególności – przedstawicieli dyscyplin siłowych i sylwetkowych. więcej…

Tauryna: kandydatka na lek przeciwko starzeniu się mięśni

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: tauryna, tkanka mięśniowa, sarkopenia, komórki starzejące się (senescent cells). 

Odkryli ją Tiedemann i Gmelin w 1827 roku, w żółci bydlęcej, i nazwali tauryną od łacińskiego słowa taurinus – byczy. Tauryna jest molekułą częściowo wytwarzaną przez organizm, częściowo zaś pobieraną z pożywienia, absolutnie niezbędną do prawidłowego funkcjonowania większości narządów i tkanek, szczególnie zaś wątroby, narządu wzroku, układu nerwowego, mięśnia sercowego i mięśni szkieletowych. Z uwagi na ten ostatni aspekt zdobyła duże uznanie atletów i stała się popularnym suplementem diety, dostępnym w sklepach z odżywkami dla sportowców. więcej…

Kwercetyna leczy starość

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kwercetyna, senolityki, komórki starzejące się.

Kwercetyna jest składnikiem pokarmowym z grupy witaminy P, wpływającym uszczelniająco na ściany naczyń kapilarnych i chroniącym nas przed wybroczynami, siniakami i obrzękami. Nauka ustaliła również, że kwercetyna działa ponadto odchudzająco, przeciwzapalnie, przeciwalergicznie i przeciwnowotworowo, w związku z czym zdobywa coraz to większą popularność jako nieodłączny składnik codziennej diety. Wprawdzie dużo kwercetyny znajdziemy w cebuli, szczawiu, koperku i kaparach, często wolimy sięgać po wygodniejsze tabletki lub kapsułki z apteki. więcej…

Kurkumina kompleksowo ochrania prostatę

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kurkumina, zapalenie prostaty, łagodny przerost gruczołu krokowego, rak stercza.

Kurkumina to pochodna kwasu ferulowego, nadająca żółtą barwę popularnej przyprawie orientalnej – kurkumie. Kurkumina odznacza się rozległymi właściwościami prozdrowotnymi, a niedawno opublikowałem na tej samej stronie dwa artykuły, omawiające badania, w których dowiedziono pozytywnego jej wpływu na stan muskulatury, redukcję tkanki tłuszczowej i poprawę naszych parametrów metabolicznych. W dzisiejszym artykule zamierzam natomiast skupić się na wybitnie dobroczynnym oddziaływaniu kurkuminy przy męskich problemach zdrowotnych, związanych ze schorzeniami prostaty.

Problemy z prostatą

więcej…

Kurkumina jako spalacz tłuszczu i protektor zdrowia metabolicznego

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kurkumina, adipokiny, tkanka tłuszczowa, otyłość, zespół metaboliczny. 

W niedawno opublikowanym na tej stronie artykule – „Kurkumina a kwestia muskulatury” – omawiałem badania dowodzące, że ten żółty składnik przyprawy orientalnej wspomaga rozwój muskulatury. Dzisiaj natomiast przekonamy się, że pożytki niesione przez kurkuminę naszej sylwetce są znacznie szersze: substancja ta ułatwia jednocześnie redukcję tkanki tłuszczowej. Mało tego: chroni nas również przed problemami zdrowotnymi, związanymi z nadwagą i otyłością. Fakty te znajdują jednoznaczne potwierdzenie wynikach badań, które niżej zamierzam właśnie zaprezentować… więcej…

Łubin odchudza i poprawia zdrowie metaboliczne

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: łubin słodki, otyłość, zespół metaboliczny. 

Łubin żółty należy do rodziny roślin bobowatych, nazywanych również motylkowatymi lub strączkowymi, jest więc bardzo blisko spokrewniony z tak popularnymi kulinariami, jak soja, bób, soczewica, cieciorka, fasola i orzeszki ziemne. Chociaż w pewnych kulturach spożywany był od tysiącleci, u nas znany jest głównie jako nawóz zielony i roślina paszowa. Wciąż jednak przybywa zwolenników wykorzystywania łubinu w kuchni, a chodzi tutaj o tzw. łubin słodki, czyli odmiany tej rośliny o niskiej zawartości gorzkich (i trujących) alkaloidów. Do rewizji poglądów przyczyniły się bez wątpienia prace naukowe, dowodzące, że spożywanie łubinu ułatwia kontrolę wagi i poprawia profil lipidowy krwi, za które to efekty miałby odpowiadać szczególny skład jego nasion: wysoka zawartość białka (do 40%), węglowodany o niskim indeksie glikemicznym, substancje balastowe, opóźniające trawienie i upośledzające przyswajanie składników energetycznych pokarmu i cholesterolu, oraz wapń i chrom – pierwiastki ułatwiające redukcję tłuszczu i utrzymanie właściwego poziomu cukru we krwi (Pisarikova, 2009; Arnoldi, 2011). Natomiast w lutym 2015 r. ukazała się praca, pióra Gamaleldina Harisa, będąca analizą przypadku zastosowania diety opartej o łubin u pacjenta z zespołem metabolicznym. więcej…

Cynk: najnowsze wieści w sprawie ochrony prostaty

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: cynk, androgeny, testosteron, DHT, estrogeny, estradiol, prolaktyna, receptory estrogenowe, receptory androgenowe, transportery cynku ZIP9, prostata. 

Cynk od dawna postrzegany był jako czynnik sprzyjający zdrowiu prostaty, chociaż mechanizmy jego ochronnej aktywności wydawały się tutaj niejasne. Najnowsze badania potwierdzają starą tezę, a dodatkowo wyjaśniają zjawiska, leżące u podstaw dobroczynnego wpływu tego pierwiastka na gruczoł krokowy.

Powszechność schorzeń prostaty urosła do rangi problemu plagi cywilizacyjnej. Specjaliści szacują, że co drugi współczesny mężczyzna zgłosi się po pomoc medyczną z powodu zapalenia prostaty, 75% mężczyzn – z powodu przerostu gruczołu krokowego, a ponad 40% panów zachoruje na raka stercza. Do niedawna jeszcze, za kłopoty ze sterczem obwiniano jedynie DHT – hormon pochodzący od testosteronu, chociaż sam testosteron działa na gruczoł krokowy ochronnie. Obecnie ustalono jednak, że większości tych problemów zdrowotnych sprzyjają jednocześnie estrogeny – żeńskie hormony płciowe. Estrogeny powstają w męskim organizmie, w efekcie przekształcenia męskich hormonów płciowych – androgenów, a szczególnie najważniejszego z nich – testosteronu. Estrogeny powstawały zawsze w męskim organizmie… Skąd więc ten nagły wysyp schorzeń prostaty?! Niektórzy naukowcy uważają, że może być to efektem niespotykanego dotąd na podobną skalę nasycenia środowiska ksenoestrogenami – estrogenami zewnętrznymi – związkami pochodzącymi z działalności cywilizacyjnej człowieka, wykazującymi aktywność żeńskich hormonów płciowych. więcej…

Resweratrol: niekwestionowany anabolik

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: resweratrol, piceatannol, pterostylben, insulina, testosteron, IGF-1, kortyzol, miostatyna, iryzyna, mTOR, komórki satelitarne, miogeneza, hipertrofia tkanki mięśniowej. 

Wiem, wiem… o resweratrolu napisałem już wiele na tej stronie i pisałem tu o nim wielokrotnie. Starsze teksty uzupełniałem o najnowsze doniesienia. Dzisiaj znowu muszę dokonać podobnego zabiegu. Znowu – albo wykonano nowe badania, albo udostępniono w sieci wyniki starszych, o których do tej pory nie było wiele słychać. Stwierdziłem więc, że – na dzień dzisiejszy – pilnego uzupełnienia wymaga wiedza o anabolicznych właściwościach resweratrolu, gdyż ta, przypuszczam, najbardziej interesuje wiernych Czytelników mojej strony.

W telegraficznym skrócie…

W innych artykułach dostępnych na tej stronie „Sylwetka, Uroda, Zdrowie” omówiłem szeroko relacje pomiędzy resweratrolem a hormonami anabolicznymi, budującymi tkankę mięśniową – testosteronem, insuliną i insulinopodobnym czynnikiem wzrostu typu 1 (IGF-1), jak również – silnymi hormonami katabolicznym, degradującym muskuły – kortyzolem i miostatyną. więcej…

Mleczko pszczele: Viagra z ula

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: mleczko pszczele, testosteron, viagra, folistatyna, miostatyna, IGF-1, komórki satelitarne, estradiol, receptory estrogenowe, androgeny, steroidy anaboliczno-androgenne, receptory androgenowe, estry wyższych kwasów tłuszczowych, masa mięśniowa, prostata.

W zeszłym roku, mniej więcej o tej samej porze, opublikowałem na stronie – www.sylwetka-uroda-zdrowie.pl – artykuł pt. „Mleczko pszczele: zdrowie i forma.” Poruszałem w nim głównie tematykę związaną z wpływem mleczka na naszą tężyznę fizyczną i ludzki układ hormonalny. Dzisiaj do tego powracam, gdyż na przestrzeni ostatniego roku ukazały się wyniki niezwykle ciekawej pracy… Naukowcy udowodnili, że pewne, szczególne składniki mleczka pszczelego działają dokładnie tak samo, jak męski hormon płciowy – testosteron. A przypomnijmy, że testosteron utrzymuje w doskonałej formie mięśnie i odpowiada za naszą sprawność seksualną. Przypomnijmy również, że popularna Viagra dlatego poprawia męskie zdolności płciowe, że – między innymi – podnosi poziom testosteronu. Natomiast leczenie męskiej niedomogi płciowej testosteronem dawało nieznacznie lepsze rezultaty od stosowania, w tym samym celu, Viagry.

Rok temu…

Zainteresowanych szczegółami odsyłam do artykułu sprzed roku. W tym miejscu przypomnę tylko najważniejsze, ustalone przez naukę fakty, dotyczące relacji mleczka pszczelego z naszym układem hormonalnym, potencją mężczyzny i jego tężyzną fizyczną… więcej…

Miłorząb: odmładza umysł i… ciało

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: miłorząb japoński, Ginkgo biloba, sarkopenia, miostatyna, testosteron, estradiol, masa mięśniowa, tkanka tłuszczowa. 

Miłorząb japoński (Ginkgo biloba) przeżywał szczyt swojej popularności w latach 90. ubiegłego wieku jako środek utrzymujący młodzieńczą sprawność umysłu. Ostatnio szum wokół niego nieco przycichł. Jednak fakt spadku popularności jakiegoś suplementu nie oznacza automatycznie, że naukowcy „zasypują gruszki w popiele”; często poszukują np. nowych zastosowań dla dobrze niby to już przebadanej rośliny czy substancji. Z podobną sytuacją mamy do czynienia właśnie w przypadku miłorzębu – znanego dotąd jedynie ze zdolności do wspomagania funkcji umysłowych i czynności układu krążenia…

Zespół francuskich naukowców kierowany przez Caroline Bidon postanowił sprawdzić w 2009 roku: jak miłorząb poradzi sobie z problemami deficytów masy i siły mięśni, związanymi z przebiegiem sarkopenii…?
Sarkopenia to bowiem nic innego, jak właśnie utrata masy i siły mięśni w efekcie postępu procesów starzenia się organizmu. więcej…

Telomeraza – klucz do nieśmiertelności

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: telomery, telomeraza, białka, geny, chromosomy, procesy starzenia się organizmu, karnozyna, glutation, cykloastragenol, resveratrol, pterostilben. 

W momencie, w którym istota ludzka nabyła zdolność abstrakcyjnego myślenia, padło pytanie o sens naszej egzystencji. Pojawiła się też tęsknota za życiem wiecznym; nie tym metaforycznym – w zaświatach, tylko realnym i konkretnym – tutaj i teraz – na ziemi. Zresztą, wiara w życie pozagrobowe jest przecież właśnie realizacją marzenia o nieśmiertelności. Od zarania naszych dziejów staramy się więc oddalić starość i oszukać śmierć. Współczesna nauka poszukuje przyczyn starości i próbuje przybliżyć nas ku nieśmiertelności. I chociaż ostateczny sukces wydaje się jeszcze odległą perspektywą, to już dzisiaj – dzięki postępowi współczesnej nauki – możemy cieszyć się zdrowszym i dłuższym życiem. Nauka sformułowała kilka teorii starzenia się organizmu, a że na pierwszy plan wysuwa się obecnie teoria telomerowa, warto ją bliżej poznać, jak również warto poznać środki, które – w zgodzie z tą właśnie koncepcją – mogą poprawiać stan zdrowia w wieku późnym i wydłużać czas naszej egzystencji… więcej…

Resweratrol i pterostylben: fontanna młodości i zdrowia

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: resveratrol, pterostilben, badania naukowe, ochrona zdrowia, procesy starzenia się organizmu. 

Odkrycie przez Takaokę nowej substancji roślinnej nie wzbudziło wielkiego zainteresowania w 1939 roku, w szykującej się do wojny Japonii. Nowoodkrytemu związkowi badacz nasz nadał nazwę resveratrol, co – tłumacząc z łaciny – należałoby odczytać: „alkoholowa rzecz ciemiężycy”, bo końcówka „ol” wskazuje w chemii na alkohol, przedrostek „res” to po łacinie „rzecz”, zaś rośliną, z której wyodrębniono bohatera dzisiejszej opowieści, była ciemiężyca wielkokwiatowa – veratrum grandifolium.

Resweratrol sprzedaje się na zachodzie jak „świeże bułeczki”; świadomość przeciętnego Kowalskiego jest chyba jeszcze zbyt mała. więcej…

Pszczoły – aktywnym

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: pyłek, propolis, miód, odporność, infekcja, kortyzol, testosteron, masa i siła mięśni, tężyzna fizyczna.

Niedawno ukazał się na stronie „Sylwetka, Uroda, Zdrowie” artykuł o mleczku pszczelim. Z analizy przeprowadzonych w nim badań, wynika jednoznacznie, że mleczko to znakomity suplement dla osób aktywnych fizycznie, szczególnie w „sezonie grypowym”, gdyż uśmierca mikroby i uodparnia na infekcje – z jednej strony, z drugiej zaś – ułatwia rozwój tężyzny fizycznej. Praca nad tym tekstem zainspirowała mnie do dalszych poszukiwań; przecież bowiem nie tylko mleczko, ale również pozostałe produkty pszczele – pyłek, propolis i miód – cieszą się sławą antybiotyków i immunostymulatorów… Czy również i one wpływają przy okazji pozytywnie na rozwój fizycznej formy…? Popatrzmy… więcej…

Mleczko pszczele: zdrowie i forma

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: mleczko pszczele, royalaktyna, kwas 10-hydroksy-2-dekanowy, ostreasterol, testosteron, metandienon, insulina, folistatyna, miostatyna, IGF-1, układ odpornościowy, mięśnie szkieletowe.

W „sezonie grypowym” wszyscy aktywni poszukują naturalnych środków, ułatwiających walkę z infekcjami i uodparniających na nie. Wiadomo bowiem: jak trudno osobie aktywnej fizycznie pogodzić się nawet z kilkudniową bezczynnością w łóżku, a sportowcowi wyczynowemu – z zaburzeniem przez chorobę misternie ułożonego planu przygotowań czy startów. Największą uwagę proponuję poświęcić teraz takim naturaterapeutykom, które nie tylko leczą i zapobiegają infekcjom, ale jednocześnie wspomagają rozwój zdolności wysiłkowych. Stosując podobne środki – mamy dwa w jednym: jednocześnie unikamy choroby i rozwijamy formę. W tym właśnie kontekście pisałem niedawno o żeń-szeniu, a dzisiaj położę nacisk na znane od tysiąclecie ze swoich właściwości antybiotycznych i uodparniających produkty pszczele, a w szczególności na jeden z nich – mleczko. więcej…

Żeń-szeń: odporność, potencja, forma

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: żeń-szeń, ginsenozydy, odporność, potencja, tężyzna fizyczna, wytrzymałość, siła, masa mięśniowa, prostata, androgeny, testosteron, kortyzol, DHEA, IGF-1, prolaktyna, insulina, folistatyna, miostatyna, tlenek azotu.

Nadciąga „sezon grypowy”, kiedy to wszyscy staramy się uniknąć przeziębienia. Szczególnie zależy na tym osobom aktywnym fizycznie i sportowcom wyczynowym. Dla pierwszych ruch stanowi sens życia i rodzaj nałogu, bo zwiększa w mózgu stężenie przekaźników poprawiających nastrój (endorfin), dlatego bardzo ciężko przeżywają oni każdy dzień spędzony bezczynnie w pościeli. Dla drugich – sport to zawód – i dobrze wiedzą, że głupie przeziębienie może rozsypać misterny program przygotowań, pokrzyżować plany startowe i skutkować poważnym uszczerbkiem dla formy. Aktywni „gorączkowo” poszukują więc teraz środków zwiększających odporność. Tu wielkim powodzeniem cieszą się oczywiście rozmaite ziółka, gdyż wiele z nich ma opinię skutecznych immunostymulatorów. Dobrze jednak, gdy taki środek – równolegle z aktywacją układu odpornościowego – wzmacnia jednocześnie naszą tężyznę fizyczną… Wtedy, wiadomo, „pieczmy dwie pieczenie przy jednym ogniu”: chronimy się przed chorobą i wspomagamy rozwój swojej sportowej formy. I w tym kontekście właśnie proponuję przyjrzeć się dzisiaj bliżej właściwościom żeń-szenia – jednej z najstarszych roślin leczniczych… więcej…

Granat – męski owoc (news)

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: granat, mięśnie, libido, tlenek azotu, nadtlenoazotyn, testosteron, DHEA, kortyzol, arginina.

Prawie rok temu opublikowałem na stronie „Sylwetka, Uroda, Zdrowie” artykuł o pożytkach z owocu granatu dla zdrowia i tężyzny fizycznej facetów – pod tytułem: „Granat – męski owoc”. Co ciekawe: cieszy się on wysoką poczytnością po dziś dzień. Ponieważ jednak we współczesnej nauce – rok to niemal kosmiczna miara czasu, w sieci pojawiło się niezwykle ciekawe badanie, którego wyniku nie znałem jeszcze, tworząc tamten artykuł, a które warto zasygnalizować, gdyż znakomicie utwierdza nas w myśleniu o granacie – jako idealnym pożywieniu mężczyzny. więcej…

Witamina D zwiększa zdolności wysiłkowe

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: witamina D, testosteron, receptory androgenowe, IGF-1, insulina, miostatyna, folistatyna, PTH, mTOR, anabolizm białek, masa mięśniowa, zdolności wysiłkowe, siła, szybkość, tężyzna fizyczna.

Nasze ciało jest maszyną biologiczną, zaprojektowaną przez Naturę do wykonywania rozmaitych zadań ruchowych. Kiedy z wiekiem spada spontaniczna potrzeba ruchu – więcej czasu spędzamy przed telewizorem, a nie używane urządzenie psuje się, tak jak stojący na parkingu samochód. Z wiekiem słabną więc nasze zdolności wysiłkowe, a to znowu przyspiesza i pogłębia procesy starzenia się organizmu. Ubywa masy kostnej i masy mięśniowej, szczególnie szybkokurczliwych włókien mięśniowych typu II, odpowiedzialnych za siłę, szybkość i refleks.

Poważnym problemem seniorów są więc częste upadki, kiedy to kruche kości ulegają rozległym uszkodzeniom, prowadzącym do długotrwałego lub nawet trwałego unieruchomienia. Dłuższe unieruchomienie prowadzi do dalszej, szybkiej utraty masy mięśniowej, znowu przyspieszającej procesy starzenia. Mięśnie są bowiem ważną tkanką aktywną metabolicznie, zużywającą chociażby na bieżąco większość dostarczanej z pokarmem glukozy i chroniącą nas tym sposobem przed rozwojem cukrzycy.

więcej…

Kapsaicyna – wspomaga seniorów i sportowców

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: kapsaicyna, tlenek azotu, nadtlenoazotyn, arginina, waniloidy, kinaza mTOR, receptor waniloidowy TRPV1, przerost mięśni indukowany przeciążeniem, sarkopenia, kacheksja, atrofia.

Wprawdzie mięśnie wydają się z pozoru dobrze poznaną i gruntownie przebadaną tkanką, w rzeczywistości skrywają jeszcze całą masę tajemnic. Nadal nie wiemy na przykład – jak leczyć większość chorób mięśniowych i jak zapobiegać zanikom mięśni, związanym z unieruchomieniem lub odnerwieniem. Znajdujące się w obrocie farmaceutycznym leki anaboliczne, regenerujące mięśnie, też nie do końca spełniają pokładane w nich nadzieje, w leczeniu sarkopenii i kacheksji – postępującej z wiekiem utraty masy tkanki mięśniowej oraz jej wyniszczenia związanego z przebiegiem jakiejś przewlekłej choroby wyniszczeniowej – np. nowotworu, cukrzycy czy AIDS. A ponieważ dzisiaj już wiemy, że właściwa kondycja tkanki mięśniowej ma kolosalne znaczenie zarówno dla spowolnienia przebiegu procesów starzenia się organizmu, jak też pomyślnych rokowań w rozmaitych ciężkich schorzeniach, dlatego wciąż trwają usilne starania naukowców o wyjaśnienie nadal jeszcze słabo poznanych mechanizmów leżących u podstaw rozwoju i regeneracji muskulatury. więcej…

Kryl: maleńka krewetka na wielkie muskuły

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: olej z kryla, olej z ryb, kwasy omega 3, astaksantyna, fosfolipidy, witamina D, kortyzol, testosteron, synergia, układ krążenia, opóźniona bolesność mięśni, tkanka tłuszczowa, masa mięśniowa.

Ponieważ ostatnio pojawił się na rynku olej z kryla, koledzy pytali mnie wielokrotnie, czy to lepsza forma kwasów omega 3 i czy warto zastąpić nim tradycyjne suplementy oparte o oleje z ryb?

Wielka siła w małej dawce

więcej…

GRANAT: Męski Owoc

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: granat, kwas elagowy, zaburzenia erekcji, potencja, libido, prostata, siła mięśniowa, tlenek azotu, Viagra, testosteron, DHEA, insulina, beta katenina, aromataza, estradiol, 3 beta adiol, kortyzol.

Atrybutem prawdziwego mężczyzny jest siła fizyczna i sprawność seksualna. Ten stereotyp wykreowała ewolucja: siła mięśni potrzebna była samcom do polowania i obrony stadła, zaś sprawność seksualna zapewniała przedłużenie gatunku. Gdy z wiekiem słabnie libido i muskulatura, facet przestaje czuć się 100-procentowym mężczyzną. Panowie zawsze starają się odsunąć ten przykry moment w czasie. Młodzi też często pragną być silniejsi i sprawniejsi, by lepiej radzić sobie w środowisku i w sprawach sercowych. Wielu więc z nich – młodszych i starszych – korzysta z siłowni i rozmaitych suplementów diety, a panom po pięćdziesiątce lekarze serwują rozmaite kuracje hormonalne, wzmacniające muskuły i libido. Warto więc wiedzieć, że do arsenału środków wspomagających atrybuty męskości – zgodnie z tradycją medycyny ludowej i osiągnięciami współczesnej nauki – powinniśmy włączyć owoce granatu. więcej…

Diety wysokotłuszczowe – a problem ksenoestrogenów

Słowa kluczowe: diety low carb, diety wysokotłuszczowe, tłuszcze zwierzęce, ksenoestrogeny, ksenohormony, związki endokrynnie aktywne, izoflawony, trwałe zanieczyszczenia organiczne, hormony płciowe, estrogeny, androgeny, receptory androgenowe, receptory estrogenowe, palce cynkowe, lipomastia, ginekomastia, bezpłodność, nowotwory, prostata.

Diety typu low carb (niskowęglowodanowe) już od kilkudziesięciu lat wzbudzają masę kontrowersji. Od kilkudziesięciu lat nie milkną też spory ich sympatyków i przeciwników. Obok wyników badań naukowych, w dyskusjach pojawiają się często argumenty natury demagogicznej, gmatwające dodatkowo całość zagadnienia.
Osobiście nie jestem przeciwnikiem diet niskowęglowodanowych. Uważam, że mogą być one przydatne w pewnych sytuacjach, stosowane z rozsądnym umiarem – przez pewien okres i co jakiś czas. więcej…

Cynk – pierwiastek męskości

Słowa kluczowe: cynk, magnez, bor, witamina B6, testosteron, estradiol, DHT, SHBG, ginekomastia, prostata.

Wraz z wiekiem – mężczyzna traci na męskości.

Systematycznemu wygasaniu ulega czynność jego jąder, co prowadzi do spadku poziomu najważniejszego, męskiego hormonu płciowego (androgenu) – testosteronu – kształtującego popęd płciowy, napęd życiowy, zdrowie metaboliczne, siłę i masę muskułów – i ogólnie – męską psyche i męską sylwetkę.
Wygasanie męskiej czynności płciowej nazywamy andropauzą, w analogii do menopauzy u kobiet.
Nie dość, że powstaje teraz mniej testosteronu, to jest on jednocześnie szybciej metabolizowany – przemieniany do swoich pochodnych. więcej…

Więcej stresów – mniej włosów na głowie

Słowa kluczowe: łysienie androgenowe, stres, 5 alfa reduktaza, induktory 5 alfa reduktazy, receptory androgenowe, testosteron, DHT, kortyzol, DHEA, substancja P, insulina, IGF, glukoza.

Wprawdzie niezwykle ciężko, ale w końcu przebijają się do ogólnej świadomości świata medycyny najnowsze badania naukowe, dowodzące, że stres jest jedną z ważnych przyczyn łysienia typu męskiego. Wprawdzie, już jakiś czas temu zaakceptowano poglądy, iż stres może przyczyniać się do tzw. łysienia plackowatego (głównie u kobiet) oraz telogenowego (przerzedzenia włosów, związanego z wchodzeniem ich części w fazę spoczynku – telogenu), to jednak do niedawna jeszcze, niezmiennie gruntowano pogląd, jakoby łysienie typu męskiego (androgenowe) było tylko efektem swoistego środowiska hormonalnego mieszków włosowych, bez związku ze stanem psychiki. więcej…

Prostata–tłuszcze kontra węglowodany

Słowa kluczowe: prostata, gruczoł krokowy, dieta, węglowodany, kwasy tłuszczowe, cytokiny, insulina, IGF, DHT, estradiol, testosteron, omega 3, omega 6.

Prostata wciąż pozostaje na celowniku badaczy. Jej schorzenia stały się ostatnio tak powszechne, że dołączyły do arsenału „plag cywilizacyjnych”. Tylko w samej Polsce ten mały gruczoł przysparza kłopotów dwóm milionom mężczyzn.
Dolegliwości gruczołu krokowego to również bardzo aktualny problem w sporcie. Dotyka on głównie sportowców z tzw. „dyscyplin siodełkowych”, takich jak: kolarstwo, wioślarstwo czy sporty motorowe, jak również zawodników dyscyplin siłowych – nadużywających steroidów anaboliczno-androgennych. więcej…

Estrogeny – androgenami

Słowa kluczowe: estrogeny, androgeny, gestageny, testosteron, progesteron, estradiol, receptory androgenowe, koregulatory, anabolizm białek, masa mięśniowa.

W numerze 50/2009 Newsweek’a ukazał się artykuł pióra Pani Jolanty Chyłkiewicz, pod tytułem: „Żeńskie hormony męskości”. Autorka stawia w nim dosyć śmiałą tezę, że „to nie testosteron, lecz kobiece hormony robią z mężczyzny prawdziwego macho”. Ponieważ teza to o tyleż śmiała, co kontrowersyjna, dlatego koledzy „wywołali mnie do tablicy”… więcej…

Glutamina dla bezpieczeństwa testosteronu

Słowa kluczowe: glutamina, testosteron, sterydy anaboliczne, receptory androgenowe, DHT, glicyna, reduktaza, łysienie, prostata, masa mięśniowa.

Wielu sportowców sięga po sterydy anaboliczne, które wspomagają i przyspieszają rozwój siły i masy ich mięśni oraz ogólnych zdolności wysiłkowych. W związku z tym, w powszechnej świadomości, egzystują zazwyczaj jako niebezpieczne i szkodliwe medykamenty – o takiej samej, niechlubnej renomie, jak narkotyki. więcej…

Herbata i prostata

Słowa kluczowe: herbata, prostata, gruczoł krokowy, polifenole, EGCG, OPC, reduktaza, aromataza, testosteron, DHEA, DHT, estrogeny, androgeny, czynniki wzrostu, PSA, ksenoestrogeny, ksenoandrogeny.

Schorzenia gruczołu krokowego dorosły nam do miana kolejnej plagi cywilizacyjnej. Dane statystyczne są tutaj dosyć niepokojące… Co drugo mężczyzna, mieszkaniec kraju wysokorozwiniętego, zgłasza się do lekarza z powodu dolegliwości prostaty. więcej…

Żywienie głodem

Słowa kluczowe: dieta niskokaloryczna, mimetyki restrykcji kalorycznych, glutamina, kofeina, teanina, kurkuma, sylimaryna, rapamycyna, ATP, kinaza mTOR, PPAR, autofagia, długowieczność.

O chwili, kiedy kilkanaście lat temu zaobserwowano, że niskokaloryczna dieta poprawia kondycję zdrowotną i przedłuża czas życia zwierząt laboratoryjnych, wielu naukowcom spędza sen z powiek jedna myśl – jak wykorzystać te obserwacje, by uchronić przed chorobami człowieka i przesunąć o kilkadziesiąt lat nieuchronny kres jego egzystencji?…

Jeden z kierunków badawczych skupia się tutaj na poszukiwaniu substancji naśladujących efekty działania diety niskokalorycznej, nazwanych roboczo: mimetykami restrykcji kalorycznych. Pozornie badania takie wydają się niepotrzebne; wystarczy przecież jeść bardzo mało i spokojnie oczekiwać nadejścia zdrowej, późnej starości. Na pewno można i tak… Trudno jednak znaleźć kogoś przy zdrowych zmysłach, kto dobrowolnie, entuzjastycznie podejmie ponad stuletnią głodówkę. więcej…