Na tej stronie znajdziesz najciekawsze artykuły o najwartościowszych suplementach i najskuteczniejszych lekach, wpływających na tężyznę fizyczną, estetykę ciała i stan zdrowia osób aktywnych fizycznie

Goryczą w cukier

18.11.2019 | W zdrowym ciele... | 0 komentarzy

Autor: Sławomir Ambroziak

Słowa kluczowe: gorzki melon, przepękla ogórkowata, insulina, glukoza, glikowana hemoglobina, końcowe produkty zaawansowanej glikacji, cukrzyca.

Cukrzyca, jak pewnie wszyscy dobrze wiemy, to przewlekła choroba metaboliczna, będąca skutkiem nieprawidłowego wydzielania lub działania produkowanego przez trzustkę hormonu – insuliny. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), według szacunków za rok 2014, 422 mln dorosłych osób na świecie cierpiało z powodu cukrzycy (w porównaniu rokiem 1980 liczba ta wzrosła czterokrotnie). Jak prognozuje International Diabetes Federation – w 2040 r. populacja cukrzyków sięgnie prawdopodobnie ponad 640 milionów. Jednocześnie liczbę chorych na cukrzycę Polaków szacuje się na ponad 2 miliony, do czego trzeba doliczyć przynajmniej milion tych, którzy nie zdają sobie jeszcze sprawy ze swej choroby. Wzrost zapadalności na cukrzycę ma pewnie wiele przyczyn, ale jedną z nich jest bez wątpienia współczesny styl życia, obejmujący nieprawidłowe żywienie, ograniczenie aktywność fizycznej oraz nadużywanie nikotyny i alkoholu.

Istnieje jednak pewne warzywo, które może okazać się w tej sytuacji pomocne… Warzywo to, nazywane potocznie gorzkim melonem lub gorzką tykwą, to przepękla ogórkowata (Momordica charantia) – roślina należącą do rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae), a więc blisko spokrewniona melonem, arbuzem, kabaczkiem, cukinią czy ogórkiem. Uprawiana głównie w Azji i Ameryce Południowej oraz Wschodniej Afryce, naszej sztuce kulinarnej jest w zasadzie nieznana. Jednak w krajach afrykańskich i azjatyckich spożywana jest regularnie, a z jej owoców powstaje tutaj wiele smakowitych dań.  W tych krajach, w których gorzki melon jest uprawiany i wykorzystywany kulinarnie, cieszy się on jednocześnie sławą skutecznego leku w przypadku niektórych chorób, w tym: cukrzycy, reumatyzmu, egzemy, kamieni nerkowych, dny moczanowej i żółtaczki. Aktualne wyniki badań wskazują na szerokie właściwości prozdrowotne owoców przepękli, gdzie za najatrakcyjniejszy kierunek działania uznawana jest jej aktywność przeciwcukrzycowa, a jako ważne wymieniane jest również działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwmiażdżycowe, przeciwnowotworowe i odpornościowe.

Do chwili obecnej przeprowadzono ok. 140 badań testujących aktywność przeciwcukrzycową gorzkiego melona, spośród których ok. 120 dostarczyło jednoznacznych dowodów wskazujących na korzystny jego wpływ na poziom cukru we krwi.

Przykładowo jedno z badań wykazało, że miesięczne podawanie wodnego ekstraktu z owoców przepękli szczurom z cukrzycą indukowaną alloksanem, w dobowej dawce odpowiadającej ok. 200 mg po przeliczeniu na ludzi, spowodowało obniżenie stężenia poziomu glukozy we krwi na czczo o 48%, gdzie efekt ten był porównywalny z wynikami uzyskanymi w równoległej grupie zwierząt kontrolnych, które otrzymywały w tym samym czasie lek przeciwcukrzycowy (Virdi, 2003).

Podobne wyniki uzyskano w innych badaniach wykorzystujących zwierzęcy model farmakologicznie indukowanej cukrzycy (Sitasawad, 2000; Parmar, 2011), przy czym w jednym z doświadczeń zaobserwowano, że w porównaniu z lekiem przeciwcukrzycowym, gorzki melon w znacznie większym stopniu obniża we krwi poziom glikowanej hemoglobiny (Mohammady, 2012). Ponieważ poziom glikowanej hemoglobiny jest miernikiem szkód poczynionych przez cukrzycę w układzie krwionośnym, dlatego spadek jej poziomu uważany jest za świadectwo skuteczności leczenia przeciwcukrzycowego.

Dowiedzione na zwierzętach właściwości przeciwcukrzycowe gorzkiego melona doczekały się również potwierdzenia w badaniach przeprowadzonych z udziałem ochotników. Jeno z takich doświadczeń przykładowo wykazało, że pacjenci cierpiący na cukrzycę typu II, którzy przez 16 tygodni spożywali codziennie 6 g suszonego przecieru z przepękli, odznaczali się wyraźnie niższym poziomem glikowanej hemoglobiny we krwi, w odniesieniu do cukrzyków z grupy kontrolnej (Trakoon-osot, 2013). Przy czym u diabetyków spożywających przepęklę obserwowano również znaczący spadek poziomu końcowych produktów zaawansowanej glikacji (AGEs), których wysokie stężenie uszkadza tkanki i które są w związku z tym uznawane za wskaźnik powikłań cukrzycy.

W toku badań wskazano też kilka mechanizmów, poprzez które składniki aktywne gorzkiego melona regulują gospodarkę cukrową naszego organizmu… Między innymi usprawniają wychwyt glukozy przez tkanki i potęgują jej wbudowywanie w formę magazynową cukru – glikogen – w komórkach wątrobowych, mięśniowych i tłuszczowych (Yadav, 2005). Sugerowano przy tym, że składniki aktywne przepękli mogą zwiększać czułość receptorów insulinowych, zlokalizowanych w komórkach wątrobowych (Nerurkar, 2008). Dostarczono też dowodów wskazujących na to, że ekstrakt z gorzkiego melona zwiększa wydzielanie insuliny z komórek gruczołowych trzustkowych (Higashino, 1992), zaś jego składniki aktywne hamują produkcję glukozy w wątrobie, a jednocześnie także jej wchłanianie z przewodu pokarmowego (Garau, 2003; Matsuda, 1998).

Nie warto więc czekać na bolesną diagnozę cukrzycy, skoro można w zasadzie od dziś uzupełniać dietę ekstraktem z gorzkiego melona.

Facebooktwitterlinkedin