Autor: Sławomir Ambroziak
Słowa kluczowe: rak prostaty, grzyby, shiitake, pieczarki, boczniaki, L-ergotioneina.
Wyniki pierwszego długoterminowego badania kohortowego, obejmującego obserwacją ponad 36 000 japońskich mężczyzn na przestrzeni kilku dziesięcioleci, wskazują na związek pomiędzy spożywaniem grzybów a niższym ryzykiem rozwoju raka prostaty (Zhang, 2019).
Jak stwierdza Shu Zhang, adiunkt epidemiologii na Wydziale Informatyki Zdrowia i Zdrowia Publicznego w Szkole Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Tohoku, kierownik zespołu badawczego:
„Badania probówkowe i badania przeprowadzone na żywych organizmach wykazały, że grzyby mogą zapobiegać rakowi prostaty. Jednak związek między spożyciem grzybów a występowaniem raka prostaty u ludzi nigdy wcześniej nie był badany. Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą jest to pierwsze badanie kohortowe, wskazujące na potencjał grzybów w zapobieganiu rakowi prostaty na poziomie populacji. Chociaż nasze badanie sugeruje, że regularne spożywanie grzybów może zmniejszyć ryzyko raka prostaty, chcemy również podkreślić, że zdrowa i zbilansowana dieta jest o wiele ważniejsza niż wypełnianie koszyka zakupowego grzybami.”
W ramach tego badania naukowcy monitorowali dwie kohorty składające się w sumie z 36 499 mężczyzn w wieku od 40 do 79 lat. Mężczyzn poproszono wcześniej o wypełnienie kwestionariusza dotyczącego spożywanie grzybów i innych pokarmów, aktywności fizycznej, nałogów, wykształcenia oraz historii rodzinnej i medycznej.
Długoterminowa obserwacja uczestników wykazała, że regularne spożywanie grzybów zmniejsza ryzyko rozwoju raka prostaty i jest szczególnie istotne dla mężczyzn w wieku 50 lat i starszych oraz tych, których dieta składa się głównie z mięsa i produktów mlecznych, z ograniczonym spożyciem świeżych owoców i warzyw. Statystyczna analiza danych przy użyciu modelu proporcjonalnego ryzyka wykazała, że regularne spożywanie grzybów wiąże się z niższym ryzykiem rozwoju raka prostaty, niezależnie od ilości spożywanych owoców i warzyw oraz mięsa i produktów mlecznych. Spośród wszystkich uczestników 3.3% zachorowało na raka prostaty w okresie obserwacji, jednak ochotnicy, którzy spożywali grzyby raz lub dwa razy w tygodniu, ponosili niższe o 8% ryzyko zachorowania, w porównaniu z tymi, którzy jedli grzyby mniej niż jeden raz w tygodniu.
Według Zhanga, grzyby są znakomitym źródłem witamin, minerałów i przeciwutleniaczy, a zwłaszcza L-ergotioneiny, która, jak się obecnie uważa, łagodzi stres oksydacyjny, znosząc jednocześnie nierównowagę komórkową, wynikającą ze nieracjonalnej diety i niezdrowego stylu życia oraz narażenia na toksyny środowiskowe, które mogą prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego, który jest z kolei odpowiedzialny za rozwój wielu chorób przewlekłych, takie jak m.in. rak prostaty. L-ergotioneina została uznana ostatnio przez naukowców za „witaminę młodości”. Ogólnie najobfitszym dietetycznym źródłem L-ergotioneiny są grzyby, a spośród nich szczególnie obfitym – shiitake, pieczarki i boczniaki.
Jak podsumowywał Shu Zhang:
„Wyniki naszych badań sugerują, że grzyby mogą mieć pozytywny wpływ na zdrowie ludzi. Aby potwierdzić ten związek w oparciu o nasze odkrycia, wymagane są dalsze badania, które dostarczą więcej informacji na temat spożycia grzybów w innych warunkach i populacjach. Biorąc pod uwagę, że przeciętny Amerykanin spożywa mniej niż 5 gramów grzybów dziennie, czyli mniej niż spożywali uczestnicy tego badania (7.6 g/dzień), można by oczekiwać, że nawet niewielki wzrost spożycia grzybów przyniesie Amerykanom potencjalne korzyści zdrowotne”.
A my możemy dodać, że również Polakom! Bo wprawdzie Polacy nie stronią od grzybów, niemniej spożywają je zwykle jedynie sezonowo.
