Autor: Sławomir Ambroziak
Słowa kluczowe: kurkumina, menopauza, uderzenia gorąca.
Kobiecy problem zdrowotny, nazywany menopauzą, jest postrzegany przez specjalistów jako proces fizjologiczny, polegający na dostosowaniu się kobiecego organizmu do zmieniającego się punktu równowagi hormonalnej. Objawy menopauzy obejmują takie niedogodności egzystencjalne, jak uderzenia gorąca, bezsenność, nocne poty, zawroty głowy, bóle głowy i kołatanie serca. Objawy te odzwierciedlają adaptację organizmu do niedoboru żeńskiego hormonu płciowego – estradiolu, który wpływa na pracę rozmaitych neuroprzekaźników ośrodkowego układu nerwowego. Ponieważ ogólnie menopauza nie jest łatwym okresem w życiu kobiety, a nie wszystkim kobietom służą oferowane w ramach hormonalnej terapii zastępczej leki hormonalne, dlatego naukowcy poszukują wciąż bezpiecznych środków naturalnych, łagodzących związany z nią dyskomfort egzystencjalny.
Kurkumina to żółty barwnik popularnej przyprawy kulinarnej – kurkumy, składnika curry, który zdobywa coraz większą sławę jako środek wybitnie sprzyjający zdrowiu. Kurkumina jest przede wszystkim naturalnym środkiem przeciwzapalnym, który w eksperymentach in vitro (poza organizmem) oraz w przedklinicznych modelach badawczych wykazywał właściwości lecznicze względem takich chorób, jak różnego typu zespoły bólowe i choroby neurodegeneracyjne, choroby metaboliczne, zapalenie jelit i alergie, a także infekcje i nowotwory. Kurkumina wywiera również dobroczynny wpływ na mięśnie, dzięki czemu może być wykorzystywana w walce z zanikiem (atrofią) mięśni towarzyszącym procesowi starzenia się organizmu, nazywanym fachowo sarkopenią, jak też we wspomaganiu treningu siłowego u osób ćwiczących rekreacyjnie i sportowców.
Ponieważ spadek i ostatecznie zaprzestanie produkcji estrogenu powoduje różnorodne objawy w okresie menopauzy, dotykające każdą kobietę nieco inaczej, a większość kobiet zgłasza na pierwszym miejscu silne uderzenia gorąca i nocne poty, wykonano niedawno badanie (Ataei-Almanghadim, 2020) mające na celu określenie i porównanie skuteczności kurkuminy i witaminy E w przypadku uderzeń gorąca i zaburzeń lękowych, związanych z przebiegiem menopauzy. Celami drugorzędnymi była ocena skuteczności obu suplementów w regulacji funkcji seksualnych oraz łagodzeniu pozostałych objawy menopauzy.
Było to randomizowane, kontrolowane badanie kliniczne z potrójną ślepą próbą. Uczestnikami były 93 kobiety po menopauzie, które zostały przydzielone do trzech grup (dwie grupy interwencyjne i jedna kontrolna). Pierwsza grupa interwencyjna otrzymywała doustnie kapsułkę kurkuminy (500 mg), druga grupa interwencyjna otrzymywała doustnie tabletkę witaminy E (100 jm), a trzecia grupa (kontrolna) otrzymywała placebo dwa razy dziennie przez osiem tygodni. Uczestniczki wypełniły ankietę kontrolną, dotyczącą uderzeń gorąca, na tydzień przed interwencją oraz cztery tygodnie i osiem tygodni po interwencji. Wypełniły także ankietę skali lęku, wskaźnika funkcji seksualnych oraz skali klimakterium Greene’a, przed interwencją oraz cztery tygodnie i osiem tygodni po interwencji.
Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic między grupami pod względem cech demograficznych, średniej liczby uderzeń gorąca, średniego wyniku lęku, wskaźnika funkcji seksualnych i objawów menopauzy przed interwencją. Średnia wieku uczestniczek wynosiła 52 lata.
Średnia liczba uderzeń gorąca w grupie kurkuminy oraz w grupie witaminy E była istotnie niższa niż w grupie placebo po interwencji. Pierwszy znaczący wpływ kurkuminy na uderzenia gorąca zaobserwowano po czterech tygodniach suplementacji. Jednak nie było znaczącej różnicy między grupą witaminy E a placebo cztery tygodnie po interwencji, a pierwszy znaczący wpływ witaminy E na uderzenia gorąca zaobserwowano po ośmiu tygodniach suplementacji. Nie stwierdzono jednak istotnej statystycznie różnicy między grupami w zakresie wskaźnika funkcji seksualnych, lęku i pozostałych objawów menopauzy.
Jak podsumowali autorzy, wyniki tego badania wykazały, że doustne przyjmowanie kurkuminy i witaminy E znacznie zmniejsza problem uderzeń gorąca u kobiet po menopauzie, chociaż nie ma znaczącego wpływu na lęk, funkcje seksualne i ogólnie pozostałe objawy menopauzy.
Ponieważ jednak większość kobiet zgłasza na pierwszym miejscu silne uderzenia gorąca jako najczęstsze i najbardziej uciążliwe objawy menopauzy, dlatego kurkumina wydaje się być szczególnie przydatnym suplementem dla kobiet w okresie menopauzalnym.
