Autor: Sławomir Ambroziak
Słowa kluczowe: moringa olejodajna, koronawirus SARS-CoV-2, proteaza Mpro, COVID-19.
Moringa olejodajna to drzewo uprawne, pochodzące z Indii, popularne jako roślina konsumpcyjna w Azji, Afryce i Ameryce Południowej, jednakże niemal zupełnie nieznane europejskiej sztuce kulinarnej. Jej owoce w formie strąków, młode pędy oraz liście spożywane są powszechnie po ugotowaniu jako znakomite warzywo. Młode, siekane liście wykorzystywane są jako składnik sałatek. Wyłuskane ze strąków nasiona spożywane są po ugotowaniu jak nasz groch lub prażone na przekąskę podobną do orzeszków ziemnych. Z nasion otrzymuje się też wartościowy, niejełczejący olej, wykorzystywany w celach spożywczych, a także do produkcji mydeł i farb. Rozdrobnione korzenie stosowane są jako ostra przyprawa, albowiem swym smakiem i właściwościami przypominają wasabi lub chrzan. Stąd nawet synonim moringi olejodajnej – drzewo chrzanowe.
Jak powszechnie wiadomo, koronawirus SARS-CoV-2 jest sprawcą choroby górnych dróg oddechowych, nazwanej COVID-19 od anglojęzycznego skrótu: coronavirus disease 2019. Choroba COVID-19, jak również powszechnie wiadomo, spowodowała globalny kryzys zdrowotny i przyczyniła się do ogromnych komplikacji gospodarczych. Jednocześnie brak środków terapeutycznych, wskazywanych konkretnie do leczenia choroby COVID-19, a co za tym idzie – ograniczone możliwości jej leczenia, stały się dla naukowców wyzwaniem do identyfikacji molekuł o potencjalnej przydatności przy opracowaniu nowych środków terapeutycznych, skutecznych w leczeniu zakażenia SARS-CoV-2.
Jeden ze zespołów naukowych obrał sobie za cel badawczy właśnie moringę (Sen, 2021). Cel ten wybrany został przez naukowców z uwagi na fakt, że moringa od dawna znana jest ze swoich właściwości przeciwdrobnoustrojowych i przeciwzapalnych. To oczywiście nie dziwi, albowiem z takich samych właściwości słynie japońskie wasabi i nasz chrzan, które moringa przypomina smakiem.
Jak wykazano w licznych badaniach, jednym z kluczowych białek cyklu życiowego kronawirusa SARS-CoV-2 jest jego główne białko enzymatyczne – proteaza Mpro, która odgrywa główną rolę w pośredniczeniu w replikacji tego wirusa, co czyni ją atrakcyjnym celem dla nowoopracowywanych leków. W omawianym tutaj eksperymencie przeprowadzono więc wirtualne badania przesiewowe oraz trzykrotnie powtórzoną symulację dynamiki molekularnej najlepszych trafień, mające za zadanie identyfikację potencjalnych blokerów proteazy Mpro koronawirusa SARS-CoV-2, spośród aktywnych biologicznie związków przeciwdrobnoustrojowych moringi olejodajnej.
Jak okazało się w wyniku tych badań, trzy flawonoidy wchodzące w skład przeciwdrobnoustrojowej frakcji aktywnych biologicznie związków moringi olejodajnej – izoramnetyna, kemferol i apigenina – wykazywały bardzo dobre powinowactwo wiązania proteazy Mpro, wysoką stabilność kompleksów tworzonych z tym białkiem podczas całego czasu symulacji, wysoką energię wiązania oraz podobne pozycje wiązania, w porównaniu ze znanym już z wcześniejszych badań blokerem proteazy Mpro koronawirusa SARS-CoV-2 – bajkaleiną.
Bajkaleina to główny biologicznie aktywny składnik innej rośliny o szerokich właściwościach zdrowotnych – tarczycy bajkalskiej, któremu w kontekście walki z koronawirusem SARS-CoV-2 należałoby poświęcić odrębną publikację.
A w związku z tym, jak konkludowali na zakończenie swojej publikacji autorzy badania, różne frakcje związków aktywnych biologicznie moringi olejodajnej mogą być rozważane jako potencjalne środki profilaktyczne i terapeutyczne, skierowane przeciwko koronawirusowi SARS-CoV-2 i wskazywane do leczenia choroby COVID-19.
