Autor: Sławomir Ambroziak
Słowa kluczowe: kurkumina, melatonina, nowotwory, rak pęcherza moczowego.
Kurkumina jest naturalnym związkiem polifenolowym, izolowanym z kłącza Curcuma longa (kurkumy) i jest powszechnie stosowana od tysięcy lat w krajach azjatyckich jako dodatek do żywności lub składnik wielu leków z lokalnej tradycji medycznej. W wielu badaniach wykazano, że kurkumina posiada rozliczne właściwości fizjologiczne i farmakologiczne, w tym przeciwrodnikowe, przeciwinfekcyjne, przeciwzapalne, immunomodulujące i przeciwcukrzycowe. W szczególności kurkumina może jednak hamować namnażanie (proliferację) komórek, indukować ich programowaną śmierć (apoptozę), zatrzymywać cykl komórkowy i tłumić proces unaczynienia w większości typów nowotworów, poprzez modulację rozmaitych, molekularnych szlaków sygnałowych. Między innymi wykazano, że kurkumina indukuje apoptozę i zatrzymuje cykl komórkowy oraz hamuje namnażanie komórek w przypadku raka pęcherza. I chociaż kurkumina jawi się jako farmakologicznie bezpieczny i potencjalnie skuteczny środek kandydujący do standardu terapii przeciwnowotworowej, jej skuteczność nie jest ostatecznie wystarczająco silna, z uwagi na takie problemy, jak słabe wchłanianie, szybki metabolizm i szybka eliminacja ogólnoustrojowa. Dlatego specjaliści sugerują, iż należy zwrócić uwagę na perspektywę leczenia skojarzonego, w którym kurkumina mogłaby być łączona z innymi lekami przeciwnowotworowymi, zwłaszcza naturalnymi.
Melatonina jest hormonem kręgowców, głównym produktem wydzielniczym szyszynki, modulującym rytmy dobowe, sen, nastrój, rozmnażanie i inne procesy biologiczne. W ciągu ostatnich kilku lat, w wielu badaniach in vitro i in vivo wykazano, że melatonina posiada różne cechy fizjologiczne i wykazuje różnorodne oddziaływania farmakologiczne, w tym przeciwzapalne, hamujące namnażanie i indukujące apoptozę komórek rakowych oraz hamujące unaczynienie i przerzuty nowotworów, wpływając na wiele komórkowych szlaków sygnałowych. Opierając się na różnorodności jej oddziaływań i relatywnie wysokim bezpieczeństwie stosowania, naukowcy podejmują próby opracowania sposobów wykorzystania melatoniny jako dodatkowego partnera w chemioterapii nowotworów, aby zaproponować nowatorskie i skuteczniejsze strategie leczenia raka, ograniczając jednocześnie skutki uboczne, związane ze stosowaniem chemioterapii.
W wykonanym niedawno badaniu (Shrestha, 2017) postawiono więc przykładowo hipotezę, że melatonina może odgrywać rolę we wzmacnianiu przeciwnowotworowego działania kurkuminy w przypadku ludzkiego typu raka pęcherza. Aby przetestować tę hipotezę, autorzy badania przeanalizowali wpływ kombinacji obu substancji na proliferację, migrację i apoptozę komórek raka pęcherza moczowego, odkrywając kilka kluczowych zmian w białkach, wyjaśniających podstawy molekularnych mechanizmów jej działania. W ten sposób wykazali, że melatonina może być używana jako potencjalny środek kombinacyjny do wzmacniania przeciwnowotworowego działania kurkuminy i że takie skojarzone leczenie może stać się skuteczną, alternatywną metodą terapii raka pęcherza.
Podsumowując, autorzy poinformowali, iż ich obecne badanie wykazało, że melatonina wykazywała synergizm ze zdolnością kurkuminy do hamowania wzrostu raka pęcherza moczowego, zarówno w warunkach in vitro, jak też in vivo. Stwierdzili również, że ich odkrycia dostarczają nowych informacji na temat mechanizmów molekularnych skojarzonego leczenia kurkuminą i melatoniną raka pęcherza moczowego, i dostarczają mocnych dowodów na to, że skojarzone leczenie kurkuminą i melatoniną może stanowić skuteczną opcję terapeutyczną w terapii raka pęcherza.
