Autor: Sławomir Ambroziak
Słowa kluczowe: Pycnogenol, aktywne biologicznie flawonoidy, dieta wysokotłuszczowa, niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby, NAFLD, niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby, NASH.
Przez całe życie człowieka jego wątroba przetwarza wszystko, co ten spożywa. Głównie składniki pokarmowe, ale również toksyny docierające do organizmu ze środowiska z pożywieniem i leki. Dlatego nie służy jej głównie nadmiar spożywanego pokarmu. Takie składniki pokarmowe, jak cholesterol, cukry i tłuszcze, szkodzą wątrobie, kiedy spożywamy je w nierozsądnym nadmiarze. Szczególnie niebezpieczne są tutaj oparte na rafinowanym cukrze lub syropie glukozowo-fruktozowym słodycze oraz tłuste pokarmy zwierzęce. Ich nadmiar w diecie nie tylko prowadzi bowiem do szybkiego przyrostu wagi ciała, ale również rozwoju tzw. niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby, opatrzonej symbolem – NAFLD – pochodzącym od anglojęzycznego skrótu jej nazwy.
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby, polegająca na nadmiernym gromadzeniu tłuszczu w komórkach wątrobowych (hepatocytach), przebiega zazwyczaj bezobjawowo i początkowo wygląda bardzo niewinnie. Problemy zaczynają się dopiero po pewnym czasie, kiedy to NAFLD przekształca się w NASH – niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby. Wtedy to bowiem zjawiska towarzyszące procesom zapalnym prowadzą do włóknienia, czyli zastępowania niefunkcjonalną tkanką łączną, miąższu wątrobowego, czego konsekwencją jest marskość, a w niektórych przypadkach bywa nawet rak wątroby.
Pycnogenol to połączone w większe cząsteczki, aktywne biologicznie flawonoidy pochodzące z kory francuskiej sosny nadmorskiej. Pycnogenol klasyfikowany jest jako naturalny przeciwutleniacz, który wykazuje szerokie właściwości farmakologiczne. W niedawno przeprowadzonym eksperymencie (Wang, 2018) badano właśnie potencjalny, korzystny wpływ Pycnogenolu na wywołane dietą stłuszczenie wątroby.
W badaniu tym wykorzystano samce myszy, które nie otrzymywały lub otrzymywały doustnie Pycnogenol w dobowych dawkach 300 lub 1000 mg (po przeliczeniu na ludzi) przez 2 tygodnie z góry, nim rozpoczęto następnie ich 8-tygodniowe karmienie dietą bogatą w tłuszcz i cholesterol. W programie eksperymentu przeprowadzono analizy biochemiczne, immunohistochemiczne i analizy ekspresji genów, w celu zbadania wpływu Pycnogenolu na metabolizm lipidów u myszy utrzymywanych na diecie wysokotłuszczowej i wysokocholesterolowej.
Już takie w sumie krótkotrwałe żywienie myszy nieracjonalną dietą wywoływało uszkodzenia wątroby, objawiające się zaburzeniami metabolizmu lipidów oraz zmianami histopatologicznymi miąższu wątrobowego. Jednocześnie jednak naukowcy zaobserwowali, że spożywany równolegle z nieracjonalną dietą Pycnogenol zmniejszał masę ciała gryzoni i spowalniał wzrost stężenia lipidów w surowicy ich krwi, który był powodowany przez nadmierne spożycie tłuszczu i cholesterolu. Suplementacja Pycnogenolu znacząco zmniejszyła też zawartość odkładanego w wątrobie tłuszczu, co pokazywała obniżona zawartość lipidów wątrobowych i redukcja obszaru zmian histopatologicznych.
Następnie naukowcy przystąpili do wykrywania zmian w ekspresji genów związanych z metabolizmem lipidów i produkcją czynników zapalnych. A na tym etapie badania wykazano, że Pycnogenol znacząco hamuje ekspresję genów związanych z produkcją tłuszczu wątrobowego, wychwytem kwasów tłuszczowych oraz magazynowaniem lipidów, przy jednoczesnym zwiększeniu ekspresji genów związanych z rozpadem tłuszczów, a co za tym idzie – zmniejsza zawartość lipidów w wątrobie. Ponadto Pycnogenol zmniejszał ekspresję genów głównych czynników zapalnych oraz powstrzymywał naciek komórek zapalnych, co uodparniało przekarmiane myszy na rozwój stłuszczeniowego zapalenia wątroby.
Według autorów badania wyniki ich pracy dowodzą, że Pycnogenol chroni organizm przed pojawieniem się i rozwojem stłuszczenia wątroby, czym może wskazywać nowe podejście do profilaktyki niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD).
