Autor: Sławomir Ambroziak
Słowa kluczowe: resweratrol, waga ciała, waga tłuszczu ogólnego, masa mięśniowa, obwód ramienia, obwód pasa.
Wprowadzenie:
Kilka prac przeprowadzonych z zastosowaniem resweratrolu na zwierzętach i izolowanych tkankach udowodniło, że związek ten może z dużym prawdopodobieństwem wspomagać redukcję tłuszczu zapasowego i rozwój tkanki mięśniowej u ludzi. Ponieważ takie kierunki jego działania są niezwykle atrakcyjne dla przedstawicieli wielu dyscyplin sportowych, dlatego ostatnio pojawiły się na rynku preparaty komercyjne, zawierające resweratrol, adresowane właśnie do sportowców. Na dzień dzisiejszy brakuje jednak badań potwierdzających lipolityczną i anaboliczną aktywność tego suplementu, przeprowadzonych na osobach aktywnych fizycznie lub czynnych sportowcach. Aby wypełnić tę lukę i uzyskać orientacyjne potwierdzenie ewentualnej przydatności resweratrolu w modelowaniu sylwetki, postanowiliśmy wykonać krótkoterminową próbę konsumencką z udziałem jednego, aktywnego fizycznie mężczyzny w średnim wieku.
Metoda:
Do próby konsumenckiej wytypowano mężczyznę w średnim wieku (50 lat) – byłego, czynnego sportowca, który – po zakończeniu kariery sportowej – pracował jako trener i zawsze zachowywał pewien poziom aktywności ruchowej. Przez kilka miesięcy poprzedzających test, mężczyzna odżywiał się intuicyjnie, przyjmował preparat mineralno-witaminowy Vita-Min Multiple Sport (OLIMP Labs.) oraz wykonywał 2 30-minutowe marszobiegi w ciągu dnia i krótki, kilkudziesięciominutowy, intuicyjny trening oporowy z małymi obciążeniami, co pozwalało mu na utrzymanie status quo tężyzny fizycznej i sylwetki.
W okresie trwania testu, mężczyzna miał wykonywać 3 15-minutowe truchty w ciągu dnia, w zakresie 50% maksymalnego poboru tlenu, trening mięśni brzucha, złożony z 6 serii różnych ćwiczeń po 100 powtórzeń, jak również jeden trening oporowy, zgodnie z następującym programem: poniedziałek – klatka piersiowa; wtorek – barki, najszerszy grzbietu; środa – nogi, biceps, triceps, przedramię; czwartek, piątek, sobota – powtórzenie programu.
Określono zapotrzebowanie kaloryczne przy takim poziomie aktywności ruchowej. W okresie trwania testu, mężczyzna miał spożywać dietę normo-kaloryczną, zbilansowaną pod względem zawartości podstawowych składników pokarmowych, w proporcjach: białka – 20, tłuszcze – 20, węglowodany – 60 procent.
W pierwszym tygodniu trwania testu, mężczyzna miał przyjmować dodatkowo tylko (ten sam, co zawsze) preparat mineralno-witaminowy. W dwóch kolejnych tygodniach, mężczyzna miał zamienić Vita-Min Multiple Sport na preparat Gold Vita-Min Anti-Ox Super Sport (z dodatkiem 100 mg trans-resweratrolu) firmy OLIMP Labs. oraz włączyć do suplementacji 2 kapsułki preparatu Resveratrol Zmikronizowany 200 mg firmy KENAY (w sumie – 500 mg mikronizowanego trans resweratrolu). Oba preparaty miały być przyjmowane przy ostatnim posiłku przed snem.
Po pierwszym tygodniu trwania testu, zmierzono wagę mężczyzny, wagę tłuszczu ogólnego, masę tkanki mięśniowej oraz obwód ramienia i pasa, co miało określić – w jaki sposób organizm mężczyzny zareagował na samą zmianę diety i programu treningowego. Taką samą procedurę pomiarową powtórzono po dwóch kolejnych tygodniach trwania testu, co miało określić – w jaki sposób organizm mężczyzny zareagował na suplementację 500 mg mikronizowanego trans resweratrolu.
Za różnice znamienne statystycznie przyjęto granice błędów pomiarów, deklarowane przez producentów urządzeń pomiarowych, które wynosiły odpowiednio: 0,1 kg dla pomiaru wagi ciała, 0,1% dla pomiaru wagi tłuszczu ogólnego i masy tkanki mięśniowej oraz 0,3 cm dla pomiaru obwodu ramienia i pasa.
Wyniki:
Po pierwszym tygodniu trwania testu (bez resweratrolu), waga mężczyzny wzrosła o 0,5 kg, nie odnotowano jednak znamiennych statystycznie zmian w proporcjach składu ciała oraz obwodzie ramienia i pasa.
Po dalszych dwóch tygodniach kontynuowania testu, w których mężczyzna uzupełniał dietę resweratrolem, wykonane pomiary dały następujące wyniki:
- utrata wagi ciała o 1,7 kg
- utrata wagi tłuszczu całkowitego o 0,7%
- wzrost masy tkanki mięśniowej o 0,4%
- utrata obwodu pasa o 3,5 cm
- wzrost obwodu ramienia o 0,5 cm
Mężczyzna zgłaszał też, w drugim tygodniu stosowania resweratrolu, wyraźny wzrost sił witalnych i libido oraz wytrzymałości i siły (większa liczba powtórzeń i większe ciężary w seriach), szybszą regenerację powysiłkową, szybsze ustępowanie obolałości mięśniowej po treningu, jak również ustąpienie mało nasilonych, przewlekłych bólów stawów kolanowych, dokuczających mu od wielu lat.
Dyskusja:
Normo-kaloryczna dieta węglowodanowo-białkowa, jaką najczęściej stosują kulturyści w celu rozwoju masy mięśniowej, skutkowała – w tym przypadku – przyrostem wagi bez zmiany w proporcjach tkanek. Gdyby taki trend utrzymał się w dłuższej perspektywie czasowej, mężczyzna zwiększyłby znacznie wagę ciała, ale wzrost ten byłby – w mniej więcej równych proporcjach – efektem wzrostu wagi tłuszczu ogólnego i masy tkanki mięśniowej. W następnym okresie, dla poprawy estetyki ciała, mężczyzna musiałby redukować tkankę tłuszczową, co mogłoby z kolei odbyć się z utratą części wypracowanej masy mięśniowej. Taką sekwencję zdarzeń obserwujemy niezwykle często w cyklach przygotowań sportowych kulturystów.
Dwa tygodnie suplementacji 500 mg mikronizowanego trans resweratrolu, przy takim samym modelu żywienia i programie treningowym, doprowadziło w znamiennych statystycznie, korzystnych zmian w proporcjach składu tkanek i parametrach anatomicznych ciała: doszło do utraty wagi ciała i tłuszczu ogólnego oraz obwodu pasa, przy jednoczesnym wzroście masy tkanki mięśniowej i obwodu ramienia. Gdyby ten trend utrzymał się w dłuższej perspektywie czasowej, mężczyzna zmieniłby w sposób korzystny proporcje składu tkanek i parametrów anatomicznych ciała, co ułatwiłoby jego modelowanie w kierunku sylwetki kulturystycznej. Można się spodziewać, że doszłoby do wymiernego wzrostu masy tkanki mięśniowej i obwodu ramienia (najprawdopodobniej również – obwodu klatki piersiowej) przy jednoczesnej utracie poziomu tłuszczu podskórnego i obwodu pasa.
Niezwykle obiecująco wyglądają też spostrzeżenia dotyczące aktywizującej, erogenicznej, afrodyzyjnej i przeciwzapalnej aktywności resweratrolu, potwierdzające podobne, wcześniejsze obserwacje poczynione w badaniach na zwierzętach. Efekty te mogą być szczególnie atrakcyjne dla aktywnych fizycznie mężczyzn w średnim i starszym wieku.
Wnioski:
Uzyskane wyniki wydają się potwierdzać – w przypadku jednego aktywnego mężczyzny w średnim wieku – obserwowane na zwierzętach i izolowanych tkankach, lipolityczne i anaboliczne efekty działania resweratrolu oraz uzasadniać rekomendację suplementacji tego środka w programach redukcji tkanki tłuszczowej i rozwoju masy mięśniowej w sporcie.
Wydają się uzasadniać również konieczność podjęcia dobrze zaplanowanych i kontrolowanych, długoterminowych badań naukowych nad resweratrolem, na odpowiednio liczebnych, reprezentatywnych grupach aktywnych fizycznie ochotników.
