Autor: Sławomir Ambroziak
Słowa kluczowe: organiczna siarka, MSM, choroba zwyrodnieniowa stawów, otyłość, zespół metaboliczny, wątroba, glukoza, lipidy, cholesterol, hiperglikemia, hiperinsulinemia, cukrzyca.
Dzisiaj o otyłości możemy mówić już jako o epidemii gnębiącej ludność krajów wysokorozwiniętych. Coraz częściej mówi się też o niej jako o chorobie, albowiem związane z nią przypadłości wykraczają daleko poza problemy estetyczne. Otyłość, szczególnie brzuszna, bardzo często związana jest z tzw. zespołem metabolicznym, w którym występują równocześnie: miażdżyca, cukrzyca i nadciśnienie. Otyłości często towarzyszą dodatkowo problemy wątrobowe, związane z wysoką kumulacją tłuszczu w komórkach tego organu. Otyłość, co zresztą logiczne, przyczynia się też do rozwoju schorzeń przeciążonego nadwagą aparatu ruchu, takich jak np. choroba zwyrodnieniowa stawów. Tym bardziej, że już sama otyłość usposabia organizm do produkcji większej ilości czynników zapalnych.
Najskuteczniejszym „lekarstwem” na wszystkie te dolegliwości jest oczywiści dieta redukcyjna, zmierzająca do utraty wagi. Problem w tym, że – po pierwsze – dieta działa z pewnym opóźnieniem, a po drugie – negatywne skutki zdrowotne wcześniejszej otyłości mogą utrzymywać się jeszcze bardzo długo po utracie wagi. Dlatego warte zainteresowania będą np. pewne szczególne składniki pokarmowe, które mają szansę zadziałać od razu, np. od momentu ich suplementacji w dniu wdrożenia diety redukcyjnej. A niezwykle ciekawie wyglądają w tym miejscu wyniki tych badań, które wskazują na siarkę organiczną jako właśnie na tego typu suplement.
W batalii o stawy
Siarka jest składnikiem chrząstki i ogólnie tkanki łącznej, zapewniającym tkance tej odpowiednie nawodnienie, a co za tym idzie – właściwą sprężystość, elastyczność i wytrzymałość mechaniczną. Dlatego uważa się, że dowóz jej organicznej formy, np. w postaci metylosulfonylometanu (MSM), wywiera działanie ochronne na bierne elementy aparatu ruchu zbudowane z tkanki łącznej, czyli m.in. kości i stawy. Uważa się również, że niedobór organicznej siarki jest niezależnym czynnikiem ryzyka występowania problemów stawowych (Parcell, 2002; Cordoba, 2003).
Autorzy analizy badań obejmujących łącznie 681 pacjentów, cierpiących z powodu choroby zwyrodnieniowej stawów, orzekli, że suplementacja organicznej siarki, szczególnie w postaci MSM, daje znaczącą poprawę w postaci łagodzenia dolegliwości bólowych w grupach leczonych, w porównaniu do grup kontrolnych (Brien, 2008). W wykonanym w późniejszym okresie badaniu klinicznym wykazano, że w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów, w porównaniu z placebo, 12-tygodniowa terapia z wykorzystaniem MSM łagodzi objawy bólowe u pacjentów i poprawia ich sprawność fizyczną (Debbi, 2011). Wykonano również badanie porównujące względem placebo efektywność działania glukozaminy (popularnego „środka na stawy”) i MSM oraz kombinacji obu suplementów w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów u ludzi… Dowiedziono, że glukozamina i MSM oraz ich połączenie wykazują działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne, ale leczenie skojarzone daje szybsze efekty terapii oraz zapewnia wyższą skuteczność znoszenia bólu i obrzęku oraz poprawy zdolności funkcjonalnej stawów, w porównaniu z działaniem poszczególnych składników (Usha, 2004).
W trosce o zdrowie metaboliczne
Wprawdzie pojawiały się wcześniej sugestie, że organiczna siarka w postaci MSM może wpływać korzystnie na zdrowie metaboliczne, to jednak jej związek z otyłością i zespołem metabolicznym nie był dotąd znany. Dlatego też sprawę tę postanowił dokładniej wyjaśnić międzynarodowy zespół badawczy, kierowany przez naukowców portugalskich (Sousa-Lima, 2016). Celem tego badania było określenie, czy suplementacja MSM wywiera korzystny wpływ na gospodarkę cukrową i tłuszczową organizmu w stanach patofizjologicznych, związanych z otyłością. W badaniu wykorzystano myszy, u których otyłość wywołano dietą o wysokiej zawartości tłuszczów, jak również myszy otyłe genetycznie, obarczone cukrzycą, którym w wodzie pitnej podawano MSM, określając parametry metaboliczne związane z metabolizmem glukozy i lipidów.
W trakcie przebiegu eksperymentu naukowcy zaobserwowali, że podawanie utuczonym tłuszczem myszom MSM prowadzi do znacznego spadku poziomu cukru (glukozy) we krwi. Jak bowiem się okazało, zwierzęta otrzymujące MSM stawały się bardziej wrażliwe na insulinę, czego dowodem było zmniejszenie stężenia insuliny w surowicy krwi i zwiększenie wychwytu glukozy przez tkanki. Jednocześnie MSM zmniejszał też stężenie tłuszczu i cholesterolu w wątrobach myszy tuczonych dietą wysokotłuszczową. Przy czym efektom tym towarzyszyło zmniejszenie aktywności genów wytwarzających wiele kluczowych cząsteczek zaangażowanych w produkcję tłuszczu i przebieg stanu zapalnego. Co więcej, patologiczne zmiany struktury kości udowej wywołane przez otyłość były skutecznie odbudowywane przez MSM. Natomiast u myszy otyłych genetycznie i obarczonych cukrzycą zauważono znaczną poprawę zaburzonego metabolizmu glukozy i lipidów po zapodaniu MSM.
A według autorów badania, wszystkie te dane sugerują, że MSM ma korzystne działanie na wiele dysfunkcji metabolicznych, w tym hiperglikemię (wysoki poziom cukru we krwi), hiperinsulinemię (wysoki poziom insuliny), oporność na insulinę i stan zapalny. Zatem MSM, jak stwierdzili autorzy, może być terapeutyczną opcją w leczeniu zaburzeń metabolicznych związanych z otyłością, takich jak np. cukrzyca typu 2 i choroby wątroby.


